آموزش چند توصیه کاربردی برای نوشتن

[Thumbelina]

«۱»

بهترین زمانِ نوشتن برای هرکسی ممکن است متفاوت باشد؛
بهترین زمان برای نوشتن زمانیست که حس بهتر و بیشتری به نوشتن دارید، مهم نیست در آن لحظه ناراحتید یا شاد، صبح است یا شب، مهم این است حس شما به نوشتن چگونه است!؟ شما می‌توانید در چنین لحظه‌هایی بنویسد و در فرصت مناسبی آن را ویرایش کنید.
بی‌شک در این‌گونه موارد مخاطب ارتباط بیشتری با نوشته‌تان برقرار می‌کند.

 

[Thumbelina]

«۲»

اگر بخشی از رمانتان یا همه‌ی آن در کشوری خارجی اتفاق می‌افتد، بهتر است در لابه‌لای اتفاقات رمان، جاذبه‌های گردشگری آن کشور را ذکر کرده و بخش‌هایی از اثرتان در چنین جاهایی رخ بدهد و از طرفی مکان مورد نظر را در حد یک فضاسازی مناسب، توصیف کنید ؛ به طور مثال: اگر رمانتان در کشور «ایرلند» اتفاق می‌افتد، بهتر است جاذبه‌های چون:«موزه‌ی ملی باستانشناسی ایرلند، قلعه‌ی بلارنی، صخره‌های موهر، جزایر کرک، بن بالبن و..» را ذکر کنید و بخش‌هایی از رمانتان در این مکان‌ها اتفاق افتد،
و اگر « بن بالبن» را انتخاب می‌کنید، مثلاً بگویید:«این جاذبه‌ی کم‌نظیر همانند جواهری بر روی تاج کوه‌های دارتلی می‌درخشد. همچنین چشم اندازی گسترده و روح‌نواز از خلیج اسلیگو را در معرض دید گردشگران می‌گذارد و...
اگر اطلاعات کافی درباره کشوره مورد نظرتان ندارید؛ حتماً قبل از نوشتن، تحقیق کنید.

 

[Thumbelina]

«۳»

دیالوگ‌های داستان یا رمانتان بهتر است بلند نباشند. بهتر است بین دیالوگ‌ها حالت‌های شخصیتی که صحبت می‌کند را بیان کنید؛ به عنوان مثال: او لب‌هایش را ورچید و گفت، او دستش را تکان داد و گفت، او خندید و گفت و... چون در عالم واقعیت، کسی‌که سخن می‌گوید نیز همین‌گونه است؛ ولی بهتر است حالت‌های شخصیتتان مستقیم‌گویی نداشته باشد؛ به عنوان مثال: او با لحن سرزش‌گرانه‌ای گفت، او با لحنی دستوری گفت، او با لحن نصیحت‌گرانه‌ای گفت و...
چون بهتر است مخاطب سرزنش کردن شخصیت را در حرف‌ها‌ و حرکات شخصیت متوجه شود؛ به عنوان مثال: او به چشم‌هایش خیره شد و گفت:«پسر عزیزم! لطفاً سیگار نکشن؛ چون به ریه‌هات آسیب می‌زنه‌.»

 

[Thumbelina]

«۴»

برای توصیف زمان و شخصیت ظاهری داستان‌هایتان، نه تنها نیازی به بیان دقیق آن نیست بلکه ممکن است از زیبایی اثرتان کم ‌کند؛ به عنوان مثال: اگر یکی از شخصیت‌هایتان قدی بلند دارد، نیازی نیست بنویسید " قدش ۱۸۰سانتی متر بود؛ همین‌که بنویسید "قدش بلند بود"، کافیست. یا برای زمان داستانتان نیازی نیست به طور دقیق بنویسید" ساعت:۱۲:۳۱ بود." همین‌که بنویسید" خورشید در میانه‌ی آسمان می‌تابید یا ساعت حدودِ دوازده ظهر بود کفایت می‌کند." امّا فقط توی داستان‌هایی که ذکر دقیق زمان تأثیر در روندش ایجاد می‌کند، ضروریست؛ به عنوان مثال در داستانی جنایی، «فرهاد» متهم به قتلِ «شاهین» می‌شود؛ امّا «آرش» شهادت می‌دهد که «فرهاد» ساعت دوازده و دوازده دقیقه‌ی ظهر در «ترمینال غربِ تهران» نزد او بوده است؛ در صورتی که «شاهین»ساعت دوازده و سیزده دقیقه ظهر در « ترمینال شرق» به قتل رسیده و فاصله‌ی زمانی «ترمینال شرق و ترمینال غرب» خیلی بیش‌تر از یک دقیقه است.

 

[Thumbelina]

«۵»

🔴هر داستانی به شیوه‌ای روایت می‌شود که به آن زوایه‌ی دید می‌گویند.

🔵در زاویه دید اول شخص، داستان از زبان یکی از شخصیت‌های داستان روایت می‌شود؛ به عبارتی دیگر راوی یکی از شخصیت‌ها است.
🔸این نوع زاویه دید، باعث لحنی صمیمانه‌تر و هیجان‌انگیزتر می‌شود؛ در نتیجه باعث می‌شود که مخاطب ارتباط بهتری با اثر برقرار کند. ولی نویسنده نمی‌تواند از حس و حال درونی دیگر شخصیت‌ها صحبت کند و فقط می‌تواند از حالت‌های بیرونی آنها بنویسد یا از کلمه‌هایی مثل:«انگار، گویا، شاید و....» استفاده کند؛ به طور مثال: نمی‌تواند بگوید:" او از درون احساس می‌کرد، بدبخترین شخص عالم است." امّا می‌تواند بگوید: گریه می‌کرد یا گویا از درون احساس می‌کرد، بدبخترین شخص عالم است."
🔻نویسنده فقط در یک صورت می‌تواند در این نوع زایه‌ی دید از حالت‌های درونی دیگر شخصیت‌ها بگوید، آن‌ هم زمانی‌که راوی" رمال، جادوگر یا پیشگویی ماهر" باشد که از درون آدم‌ها آگاه باشد.

 

[Thumbelina]

«۶»

موضوعی که برای داستان‌ کوتاه انتخاب می‌کنید، باید در طول روز اتفاق بیفتد؛ یعنی به روز باشد، پاره‌ای از اتفاق‌ها باشد. موضوعی که در چندین ماه و چندین سال اتفاق می‌افتد؛ برای داستان کوتاه مناسب نیست، مگر اینکه در برخی مواقع از فلش بَک(بازگشت به گذشته) استفاده کرد؛ یعنی بخشی از اتفاق‌های گذشته توی ذهن یکی از شخصیت‌های داستان اتفاق بیفتد.

 

[Thumbelina]

«۷»

همان‌طور که اگر یک مکانیک انواعی از آچارها و قطعات درجه یک‌ خودرو را کنارِ خودش داشته باشد، بهتر می‌تواند یک قطعه‌ی فرسوده یا خراب را عوض کند، یک نویسنده هم اگر مطالعه‌ی زیاد و باکیفیتی داشته باشد، بهتر می‌تواند منظور و احساسات خودش را به مخاطب منتقل کند.
بدون تردید مطالعه‌ی فراوان و باکیفیت کتاب‌، دریایی از واژگان و دانسته‌ها را در ذهنتان مجسم می‌کند، ذهنتان را فعال‌تر می‌کند، بهتر و زیباتر می‌توانید منظورتان را بیان کنید و می‌دانید در کجاها از چه واژگانی استفاده کنید‌‌ و... .

 

[Thumbelina]

«۸»

در زاویه دید سوم شخص، شما می‌توانید از ظاهر، باطن، گذشته، حال و آینده و... شخصیت داستانتان بنویسید و در این مورد محدودیتی وجود ندارد؛ امّا نسبت به زاویه دید اول شخص، برای مخاطب باورپذیری کمتری دارد. ولی اگر قبل از نوشتن داستانتان، چندین بار آن را در ذهنتان مجسم کنید و خودتان را جای شخصیت‌های داستان بگذارید، واژگان مناسبی را انتخاب کنید و... . می‌توانید این مشکل را حل کنید.

امّا توجه داشته باشید، بهتر است در تمام داستان‌‌هایتان از یک نوع زاویه دید استفاده نکنید؛ چون ممکن است این حرکت تا حدودی برای مخاطبانتان کلیشه‌ای و یکنواخت شود.

 

[Thumbelina]

«۹»

همان‌طور که برای داشتنِ تنی ورزیده باید بارها و بارها ورزش کرد، برای داشتن ذهنی ورزیده، نیز باید بارها و بارها ورزش ذهنی کرد. یکی از ورزش‌های ذهنی برای نویسندگی، نوشتن‌های روزانه است، اگر در روزهای آغازین نوشتن هستید و چیزی به ذهنتان نمی‌رسد، این بدان معنا نیست که استعدادی ندارید؛ بدان معناست که باید ذهنتان ورزش کند. شما می‌توانید دیدگاه‌هایتان را درباره‌ی، کوه، دشت، در و... بنویسید. نوشتن‌های مداوم، شما را عاشق نویسندگی و مسیرتان را هموارتر می‌کند.

 

[Thumbelina]

«۱۰»

در کنار مطالعه‌ی کتاب، فیلم‌های مختلف تماشا کنید، محدود به سینمای یک جامعه نباشید، طبیعت‌‌های مختلفی را ببینید؛ اما این روزها به دلیل شیوع کرونا به جای سفر کردن به دل طبیعت، کلیپ‌های منظره‌های گوناگون را مشاهده کنید؛ این کار هم ذهنتان را فعال‌تر می‌کند، هم آرامش به شما می‌بخشد و هم به نوشتنتان کمک بیشتری می‌کند.