تاریخچه گیتار
بربط ساز ایرانی که از قدیمی ترین اعصار نواختن آن در ایران رواج داشته، سر منشا گیتار است .هنری جرج مایر مستشرق و موسیقی شناس معروف انگلیسی می‌گوید: باربی توس همان عود قدیم ایران، یعنی بربط می‌باشد و آن را به این سبب بربط نام نهادند که کاسه‌اش به شکل سینه (بر) مرغابی (بط) است. در قرن ۱۱ میلادی به واسطه تصرف اعراب بر خاک اسپانیا العود به اروپای جنوبی برده شد. عود شاید مهمترین ساز موسیقی است که شرق به غرب داده است. العود که در زبان انگلیسی با حفظ حرف تعریف اول کلمه لوت خوانده شد انواع بسیاری از آن مشتق گردید.
اینگرید ذهبی در مقاله‌ای تحت عنوان پیدایش گیتار می‌نویسد: در سال ۱۴۹۲ هنگامی‌که اعراب و یهودی‌ها مجبور به ترک خاک اسپانیا شدند، نواختن گیتار یا عود در اسپانیا و مخصوصاً در جنوب این کشور چنان رواج یافت که مردم آن را به چشم ساز محلی خود می‌نگریستند. البته در اندازه گیتار تغییراتی داده شد، آن را کمی کوچکتر کردند و روی آن تزئیناتی نیز نقش کردند و آنگاه آنرا ویولا نام نهادند. از ماخذ دیگری که برای گیتار آورده شده موریس جی سامرفیلد در کتاب گیتار کلاسیک از ۱۸۰۰ تا امروز چهارتار ایرانی را منشا اصلی گیتار ذکر کرده‌اند .
همچنین هنری جرج فایر در مقاله‌ای می‌گوید شیخ حیدرکه در سال ۸۹۸ هجری وفات یافت و یکی از مؤسسین سلسله صفوی است، چهارتار را اختراع کرد. همچنین در دائره‌المعارف آمریکا چاپ ۵ – ۱۹۷۴ آورده شده: گیتار، سازی است که در قرن ۱۲ میلادی توسط اعراب از ایران به اسپانیا برده شده است. مراجع گوناگون دیگر نیز همه حاکی از این است که گیتار سازی است با اصالت و ریشه ایرانی.
گیتار از جمله سازهایی است که امروزه به طور وسیعی در انواع موسیقی – از کلاسیک گرفته تا جز و راک – به کار می‌رود. انواع این ساز، با طنین صداهای منحصر به خود، طیف وسیعی از علاقمندان سبکهای موسیقی را %%%% می‌نماید که این موضوع باعث محبوبیت ساز گیتار شده است.
کسانی که برای اولین بار تصمیم به خرید یک گیتار دارند همواره با این سؤال روبرو هستند که چه نوع گیتاری انتخاب کنند. بنا بر این اگر تصمیم دارید برای اولین بار، گیتار را به عنوان یکی از سازهای خود انتخاب کنید بسیار مهم است که در وهله اول بدانید علاقمند به فراگیری چه سبکی از نوازندگی هستید و باید چه نوع سازی انتخاب کنید. این آگاهی شما را در فراگیری موسیقی علاقمندتر و هدفمندتر می‌سازد.
معرفی انواع گیتار
در معرفی انواع گیتار ،در حالت کلی، گیتارها به دو دسته‌ی آکوستیک و الکتریک تقسیم می‌شوند. که هر کدام از انها خود دسته های گوناگون و ویژگی های مختلفی دارند.
۱-گیتار آکوستیک
گیتار آکوستیک گیتاری است که وسیله‌ای جز بدنه آن صدای سیم‌ها را تقویت نمی‌کند، صدای سیم‌ها تنها در بدنه چوبی توخالی آن تقویت میشود و به گوش می‌رسد. این نوع از گیتار معمولاً شش سیم فلزی دارند که ضخامت آنها از زیرترین سیم تا بم‌ترین سیم به طور معمول بین ۱۳ تا ۵۶ هزارم اینچ می‌باشد. بدنه از اتصال صفحه چوبی پشتی، صفحه چوبی جلویی، و دو قسمت چوبی انحنادار کناری ساخته میشود، که صفحهٔ بالایی معمولاً دارای سوراخ یا سوراخ‌های بزرگی است که به واسطه شکل و محل قرار گرفتنشان می‌توانند ویژگی‌های آکوستیکی خاصی به ساز بدهند.
با استفاده از ساز آکوستیک می توان به صورت تخصصی سبکهای بلوز، کانتری، فولک و راک را دنبال کرد. اما این به این معنی نیست که نمی توان با گیتار آکوستیک یک قطعه کلاسیک نواخت یا اینکه در یک آهنگ پاپ استفاده نکرد. صدای این گیتار دارای زنگ خاصی‌ست که بوسیلۀ جنس سیم های تمام فلزی آن و چوب خاصی که استفاده می شود، ایجاد می گردد.
۱-گیتار کلاسیک: دسته اول از گیتار آکوستیک گیتارهای کلاسیک (Classic Guitar) نام دارد که دارای سه سیم پایین نایلونی (Nylon string) می باشد.
گیتار کلاسیک دارای تاریخی کهن است که آغاز نامشخص و مبهمی دارد و در پیچ و تاب تاریخ گم شده است. اما آنچه که دانسته شده می باشد، این است که اجداد این آلت موسیقی در هزاره های اول و دوم قبل از میلاد در خاور نزدیک نواخته می شدند.داستان هایی در مورد چگونگی هجرت اجداد گیتار از دربار هارون الرشید به سرزمین اندلس و شکوفایی آن در آنجا بارها بازگو شده است.بسیاری بر این باورند که سرانجام، گیتار کلاسیک به شکل امروزی خود محصول تکامل یافته اروپا و به ویژه اسپانیا است. اکثر گیتاریست های کلاسیک مطرح جهان اروپایی بوده اند. این واقعه تصادفی نیست. اروپا و به ویژه لندن به مثابه مهم ترین مقر دست اندر کاران گیتار بوده است.
دیوید بدفورد و پیتر مکسول دیویس از جمله آهنگسازان انگلیسی بودند که این ساز را به انگلستان شناساندند و قطعات زیادی برای گیتار تصنیف کردند.
۲-گیتار فلامنکو :دسته دوم از گیتار آکوستیک گیتارهای فولک ( Folk guitar) است که این گیتار ها دارای دو یا سه سیم پایین فلزی (Steel string) می باشند.
تشخیص تفاوتهای این دو گیتار ممکن است برای بسیاری از نوازندگان تازه‌کار مشکل باشد.گیتار آکوستیک از سیم‌های فلزی استفاده میکند و با لمس سیم‌ها می‌توانید فلزی بودن آنها را تشخیص دهید. در مقابل گیتار کلاسیک از سیم‌های نایلون استفاده میکند که ج×ن×س×ی شبیه به پلاستیک و سطحی صاف‌تر دارند. بریج (خرک) گیتار را بررسی کنید، سیم‌های گیتار کلاسیک معمولا با گره به خرک وصل می‌شوند. هرچند سیم‌های گیتار آکوستیک به داخل بدنه می‌روند و با یک میخ کوچک محکم می‌شوند.
۲-گیتار الکتریک
به نوعی از گیتار گفته می شود که صرفا از خود صدایی ندارد و برعکس دیگر گیتار ها اکثرا بدنه ی آنها تو پر است و برای تولید صدا به دستگاههایی به نام افکت و آمپلی فایر متصل میگردد و چون دستگاههای ذکر شده با برق کار میکنند به این نوع گیتار، گیتار الکتریک می گویند.اما خود گیتار نیازی به برق ندارد.
بدنه گیتار الکتریک از چوب و هر ۶ سیم آن فلزی هستند. البته مدلهای ۷ سیم و مدلهای متفاوت گیتار الکتریک با ۲ یا ۳ دسته و .. نیز برای این ساز وجود دارد. با گیتار الکتریک سبکهای بسیار زیاد و متنوعی نواخته می شود مانند راک و متال و مشتقات آنها.
بسیار مهم است که بدانید نیازی به یادگیری انواع دیگر گیتار قبل از گیتار الکتریک نیست و این ساز با وجود شباهتهای بسیار به دیگر گیتارها ، تفاوتهای زیادی نیز با آنها دارد و به همین دلیل گیتار الکتریک یک ساز مستقل برای خود محسوب میشود و هیچ مکتب نواختن گیتار پیش نیاز گیتار الکتریک نبوده و شما می توانید از ابتدا شروع به یاد گیری گیتار الکتریک بکنید.
پروسه ی تولید صدا در گیتار الکتریک به این گونه است که صدا از طریق پیکاپ(میکروفونهای گیتار الکتریک) به دستگاهی به نام افکت منتقل شده در آنجا پردازش شده و تغییر پیدا میکند و از طریق آمپلی فابر به گوش شنونده می رسد.
از بزرگان این ساز می توان به جو ساتریانی،اینگوی مالمستین،پل گیلبرت،دیوید گیلمور،ادی ون هالن، اسلش،گری مور و … اشاره کرد که هر کدام از بزرگانی که نام برده شد سبکی متفاوت از دیگری دارند و برای انتخاب سبک لازم است اطلاعات زیادی در مورد سبکهای مختلف گیتار الکتری داشته باشید.
گیتار الکتریک انواع مختلفی دارد و در سبکهای مختلف هم با پیک و هم با انگشت نواخته می شود که البته سبکهای نواختن آنها با هم متفاوت است.
معرفی انواع گیتار الکتریک
۱-گیتار الکتریک استاندارد
بسیاری از طرفداران موسیقی با این گیتارها آشنایی دارند. تصویری از گیتار الکتریک استاندارد را در پایین می‌بینید:
۲- گیتار نیمه آکوستیک
این گیتارها همزمان از حفره‌ی صدا و پیکاپ‌های گیتار الکتریک بهره‌مند هستند. در ادامه تصویر یک گیتار نیمه آکوستیک را می‌بینید.
۳-گیتار بیس
گیتارها در حالت عادی ۶ سیم دارند. هرچند گیتار بیس تنها ۴ سیم دارد و صداهای بسیار بم و عمیق ایجاد میکند. این گیتارها سنگین و بلند هستند و مانند سایر گیتارهای الکتریک برای اجرا نیاز به امپلیفایر دارند.
گیتارهای بیس برای اجرای نت‌های یکتا و همراهی با یک گیتار اصلی طراحی شده‌اند. بسیاری از گیتاریست‌ها در زندگی کاری خود گیتار بیس را امتحان میکنند. هرچند بهتر است کار خود را با گیتار بیس آغاز نکنید. برای یادگیری مناسب گیتار، بهتر است روش آکورد گرفتن را نیز یاد بگیرید. و برای این کار بهتر است اول گیتارهای عادی را یاد بگیرید و سپس به سراغ بیس بروید.
منبع: avayesepehr.com
نام موضوع : گیتار
دسته : موسیقی متفرقه
