عکس موزه گوگنهایم

[CANDY]

موزهگوگنهایم نیویورک،‌ آخرین اثر فرانک لوید رایت مشهورترین معمار تاریخ آمریکا است. این شاهکار رایت طی ۱۵ سال طراحی و ساخته شد آنچه امروز باقی مانده نتیجه بارها تغییر و بازسازی است ولی هرگز ذره‌ای از شکوه این معماری بزرگ کم نشده است.

موزه گوگنهایم نیویورک با معماری دایره‌ای و بی‌ضلع، آن‌هم درست وسط شلوغی و ازدحام جمعیت در نیویورک، با المان‌های اختصاصی فرانک لوید رایت،‌ سال‌ها است که خودش به‌تنهایی یکی از بخش‌های اصلی توریستی شهر محسوب می‌شود.

در سال ۱۹۴۳ و با گسترش مجموعه آثار هنری، گوگنهایم (بنیانگذار موسسه وموزهای زنجیره‌ای گوگنهایم) در نامه‌ای به فرانک لوید رایت از او تقاضای طراحی موزه‌ای را کرد که در آن بتواند مجموعه‌اش را به نمایش بگذارد. رایت با قبول این پیشنهاد تصمیم گرفت تا شیوه‌ی ارگانیک طراحی‌اش را در محیطی شهری محک بزند.

بعد از گذشت ۱۵ سال و کشیدن بیش از هفتصد طرح جزئی و ۶ طرح کلی از ساختمان، سرانجام رایت به طراح نهایی موزه رسید و طرحی را به‌وجود آورد که امروز با نمای قوسی و رمپ داخلی مارپیچی‌اش در فهرست ۱۷ اثر ماندگار این معمار قرار گرفته است. رایت در طراحی گوگنهایم از فرمهای ارگانیک استفاده کرده است. یک فرم پیچشی که می‌چرخد و حرکت می‌کند، شبیه به یک صدف یا حلزون.

شاید اساسی‌ترین و گیراترین نقطه‌ی مجموعه، رمپ مارپیچ داخل آن است که آثار هنری در امتداد آن و روی دیوارها به نمایش در آمده‌اند. بنا به گفته‌ی شخص رایت این ویژگی بسیار جذاب‌تر از چرخه‌ی گردشی دیگر موزه‌ها است. چراکه مخاطبان می‌توانند با آسانسور به بالاترین نقطه برسند و به‌تدریج روی سطح شیب‌دار مارپیچی پایین بیایند و از موزه خارج شوند. (ایده‌ای که بعدها در موزه‌های مختلف اجرا شد)

 

[CANDY]

این موزه به‌نوعی در ۶ طبقه شکل گرفته است ساختار اصلی بنا همان طور که گفته شد یک رمپ است. مخاطب از بالاترین سطح وارد می‌شود و به‌آرامی با حرکت روی این رمپ به پایین می‌رود و در این مسیر آثار هنری رو تماشا می‌کند و با دنیای هنر از دریچه این هنرمند بزرگ قرن آشنا می‌شود، گویی از مخاطب خواسته ‌می‌شود همراه این رمپ، هنر را دور بزن و حرکت کن،‌ سیال باش و یک‌جا نمان.
این رمپ مارپیچی اما با انتقاداتی هم مواجه بوده است. بعضی از این نقدها متوجه اختلاف زاویه در قرارگیری آثار روی دیوار و سطح دید بازدیدکننده‌اند.

رایت به‌وسیله آسانسور، بازدیدکنندگان را به طبقه فوقانی ساختمان هدایت می‌کند. برای ورود نور طبیعی به مجموعه یک نورگیر در سقف بنا قرار دارد و در قسمت فوقانی دیوارها، پنجره‌های یک‌پارچه تعبیه شده است.

شاید بتوان گفت موزه‌ی گوگنهایم به‌تنهایی شهر مکعب مسطتیل نیویورک را کمی تلطیف می‌بخشد و چشم را به‌دنبال قوس‌های نرم و زیبایش می‌کشاند. در صورتی که گفته می‌شود این ساختمان تضادی در شهر به وجود‌ آورده است. اما همین تضاد سال‌ها است یکی از جاذبه‌های توریستی نیویورک به شمار می‌آید.

یکی از چالش‌های این پروژه، جا دادن فضاهای وسیع نمایش در زمینی کوچک بود. این مشکل با قرار گرفتن فضاها در طبقات حل شد و سطح شیب‌دار مارپیچی هم انسجام فضاها را حفظ کرد. موزه، شامل یک گالری اصلی است که به دور فضای خالی میانی با ارتفاع ۲۵ متر می‌چرخد. این فضای خالی در بالاترین سطح خود سقفی گنبدی شکل دارد که نورگیر دوزاده ضلعی آن نور مناسبی برای فضای موزه تامین می‌کند.

پس از مرگ رایت، گوگنهایم دچار تغییرات زیادی شد. در سال ۱۹۶۵ بخشی از فضای اداری موزه و در سال ۱۹۶۹ تمام قسمت اداری، به فضای نمایشگاهی پیوست. این فضای اضافه شده به نمایش آثار هنری اختصاص پیدا کرد. در نهایت بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۲ عملیات بازسازی وسیعی در موزه انجام شد که طی آن برج جدید توسط چارلز گواتمی طراحی شد و در کنار گوگنهایم قرار گرفت.

در این بازسازی بعضی از تغییرات قبلی (مانند بسته شدن نورگیر سقفی) که اصالت طرح اولیه را به هم زده بود دوباره به موزه بازگردانده شد.

پروژه در طی چند سال با تغییرات فراوانی روبه‌رو شد تا سرانجام در سال ۱۹۵۹ شش ماه پس از مرگ رایت، موزه برای بازدید عموم افتتاح شد. این موزه به‌عنوان آخرین یادگار از توانایی رایت در خلق کیفیات غیرمنتظره فرم و فضای معماری، دشوارترین کار در طول دوران فعالیت حرفه‌ای وی بود.