پزشکی اورژانس‌های چشم

[Fatimah]

اورژانس‌های چشم عبارت اند از:
1)گلوکوم (آب سياه) با زاویه‌ی بسته (AACG):
گلوکوم اصطلاحی است برای گروهی از بیماری‌های چشم که در آن‌ها عصب چشم به ‌علت بالا رفتن فشار داخل چشمی(IOP) دچار آسیب می‌شود و در نهایت بینایی فرد کاهش می‌یابد. با عدم درمان به‌ موقع احتمال این که فرد بینایی‌اش را به‌طور کامل ازدست دهد، بالا می‌رود.
این افزایش فشار (IOP) به‌دلیل درگیری مایع زلالیه که بین عدسی و عنبیه جریان دارد، رخ می‌دهد (مایع زلالیه بافت عدسی و قرنیه را تغذیه می‌کند).
انواع مختلفی از "گلوکوم" وجود دارد، ولی یکی از موارد خطرناک آن اورژانس چشمی"گلوکوم با زاویه‌ی بسته" است که در آن راه خروج مایع زلالیه کاملاً بسته می‌شود و در درون چشم این مایع جمع می‌گردد که در نهایت فشار داخل چشم به‌ سرعت افزایش می‌یابد.

 

[Fatimah]

علائم آب سياه زاويه بسته:
- کاهش سریع بینایی و تاری دید
-درد در اطراف چشم
-تجمع خون در ملتحمه (چشم شخص قرمز به نظر می‌رسد) و درد ممکن است با تهوع و کاهش ضربان قلب توام باشد.
-کاهش دید مرکزی
-عدم واکنش مردمک‌ها نسبت به نور


درمان:
برای خارج کردن مایع زلالیه از درون چشم، تنها جراحی لیزری کاربرد دارد. البته داروهای کاهش درد (IOP) مثل"پیلوکارپین" نیز موثر می‌باشد.

 

[Fatimah]

2) نارسایی پیوند قرنيه چشم:
علائم:
- تاری در دیدن اجسام
- ریزش شدید اشک از چشم
- قرمزی و متورم شدن اطراف چشم
- در صورتی که شخص پیوند قرنيه چشم را انجام داده باشد و با علائم بالا درگیر شده، بدون اتلاف وقت باید به جراح چشم مراجعه کند.


درمان:
تجویز "کورتیکوستروئیدهای موضعی" (داروهاي كورتون) که ممکن است حتی در موارد شدید از داروهای تضعیف‌کننده سیستم ایمنی بدن نیز استفاده شود.

 

[Fatimah]

3) انسداد ورید و شریان مرکزی چشم:
علل:
- بیماری‌های دریچه‌ای قلب
- وجود خون وریدی
- افزایش غلظت خون


علائم:
از بین رفتن ناگهانی دید در چشم بدون داشتن درد
انسداد شریان مرکزی چشم اغلب در افراد دارای فشار خون بالا و افرادی که دچار"آرترو اسکلروزیس" (انسداد عروقي) هستند، مشاهده می‌گردد.
اگر از بین رفتن بینایی به‌علت انسداد شریان مرکزی چشم باشد دیگر کاری نمی‌توان برای بیمار انجام داد و بینایی وی برای همیشه از بین می‌رود.

 

[Fatimah]

4) سوختگی‌های شیمیایی:
این نوع سوختگی‌ها شامل سوختگی‌های ناشی از اسید و باز می‌باشند (باز(قليا) از اسید خطرناک‌تر است). البته آمونیاک در میان بازها، بیماران را با خطرات بیشتری مواجه می‌کند.
بازها چون قادرند بیشتر در چشم نفوذ کنند و(IOP فشار داخل چشمی) را افزایش دهند، خطرناک‌تر می‌باشند. بنابراين اسیدها به نسبت بازها خطر کمتری دارند.


درمان:
شست و شوی چشم تا حدی که (PH) چشم نرمال و(PH) قرنیه به حدود 6/7- 3/7 برسد. بهترین روش برای شست و شو، سرم هاي نمكي (نرمال سالين) "رینگر" و آب استریل می‌باشد.

 

[Fatimah]

5) سوختگی‌ در اثر تشعشعات:
این نوع سوختگی‌ها اغلب بر اثر قرار گرفتن طولانی مدت قرنیه چشم در معرض اشعه‌هایی مانند اشعه‌ی ماوراء بنفش ظاهر می‌شوند که سبب سوختگی و زخم در قرنیه نیز می‌گردند. از مهم‌ترین نوع این سوختگی‌ها می‌توان به سوختگی ناشی از جوشکاری و لامپ‌های خورشیدی اشاره کرد.


علائم:
-درد شدید در چشم
-حساسیت شدید به نور
-ریزش اشک به‌صورت متناوب


درمان:
بستن چشم همراه با استراحت و استفاده از مسکن جهت کنترل درد بسیار موثر می‌باشد. البته استفاده از قطره‌های آنتی بیوتیک و "سیکلوپلژیک" (قطره هاي چشمي مورد استفاده برای اتساع مردمک چشم) با تجویز پزشک به کاهش درد و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
قطره‌های بی‌حسی نظیر"تتراکائین" برای بی‌حسی موقت چشم در قبل از جراحی، استفاده می‌شود. شخص در زمان استفاده از این قطره‌ها نباید چشم خود را بمالد، چون ممکن است به قرنیه‌ی آسیب جدی وارد شود.


استفاده‌ی بیش از مقدار توصیه شده توسط پزشک، به شدت به سلول‌های قرنیه صدمه می‌زند و حتی می‌تواند زمینه را برای زخم و عفونت قرنیه فراهم کند. در نتیجه لک وسیع (ایجاد بافت جوشگاه) در قرنیه و کاهش شدید بینائی برای فرد ایجاد می‌شود.
معمولاً جوشکارها یا تراشکارها بدون گذاشتن محافظ، دچار این نوع از سوختگی می‌شوند. این افراد حتی بدون درمان به مدت 8 ساعت بهبود می‌یابند و از درد آن‌ها به میزان قابل توجهی کاسته می‌شود.

 

[Fatimah]

6) سوختگی‌های حرارتی:
در این نوع از سوختگی‌ها اغلب پلک‌ها آسیب می‌بینند ولی قرنیه دچار آسیب نمی‌شود. تورم و قرمزی پلک‌ها از علائم مهم این عارضه می‌باشد.



درمان:
شستن چشم با آب فراوان برای جلوگیری از حرارت چشم، پانسمان و انتقال دادن فرد به بیمارستان بسیار حائز اهمیت است.
استفاده از مسکن‌های سیستمیک مانند"مرفین" و پمادهای آنتی بیوتیک مانند "تتراسیکلین" با نظر پزشک برای کاهش درد بسیار مفید است.
دوختن پلک‌های فوقانی به پلک‌های تحتانی با نخ بخیه‌ی سیلک، از مهم‌ترین اقدامات در سوختگی‌های چشمی محسوب می‌شوند.

 

[Fatimah]

7) پارگی‌های قرنیه و صلبیه:
این پارگی‌ها بسیار خطرناک می‌باشند زیرا قسمت‌های درونی چشم را در معرض عفونت قرار می‌دهند.
در هنگام وارد شدن ضربه‌های سنگین به چشم و احتمال ایجاد پارگی در قرنیه یا صلبیه، نباید به چشم فشار آورد یا آن را پانسمان کرد زیرا ممکن است محتویات چشم در اثر فشار بیرون بریزند. بنابراین باید با آب چشم را شست و شو داد و یا این که به‌وسیله یک کاپ چشمی آن را بست.


8) صدمات اوربیت (كره چشم):
در صدمات اوربیت (كره چشمي) چون صدمه به جمجمه وارد شده است باید علائم حیاتی و سپس وضعیت بینایی بیمار را مورد بررسی قرار داد.
در ضربات خفیف مثل ضربه‌ی مشت دست، زانو، آرنج، توپ گلف و تنیس چون فشار بالا است، استخوان کف كره چشم دچار شکستگی می‌شود.

 

[Fatimah]

9) اجسام خارجی در چشم:
اگر اجسام خارجی در سطح قرنیه یا ملتحمه باشند، می‌توان آن‌ها را از سطح قرنیه خارج کرد ولی اگر این احتمال وجود داشته باشد که جسم در چشم فرو رفته است نباید به آن فشار وارد کرد و فقط بستن باند در این مورد موثر است. اجسامی مثل آهن، استیل و مس می‌توانند موجب واکنش التهابی شدید در چشم شوند و بايد هرچه سريع تر توسط پزشك و ترجيحا چشم پزشك خارج شود.


اگر اجسامی مثل میخ یا چاقو در چشم فرو رفته باشد، باید ابتدا در 2 طرف آن‌ها باند قرار داد تا به چاقو یا جسمی که در چشم فرو رفته فشار نیاید و بیشتر در عمق چشم فرو نرود.
در تمامی آسیب‌های چشمی بستن چشم بسیار کاربرد دارد، زیرا حرکت چشم سالم، چشم آسیب دیده را هم دچار مشکل می‌کند. در ضمن در صدمات نافذ چشم مصرف داروي مسكنِ آسپیرین منع مصرف دارد زیرا موجب تداوم خون‌ریزی می‌شود.


در آسیب‌های شدید چشمی در صورت عدم حس نور، تخلیه‌ی کره‌ی چشم باید انجام ‌شود که طی آن محتویات چشم با مقداری عصب بینایی خارج می‌گردد. این عمل باید ظرف 2 هفته از صدمه‌ی اولیه انجام پذیرد در غیر این صورت باعث بروز حالتي می‌شود که التهاب آن منجر به نابینا شدن كامل فرد می‌گردد.


به طور کلی می‌توان گفت وجود یک‌ تکه‌ کوچک‌ نظیر چوب، فلز، سنگ، شن‌، رنگ‌، یا سایر اجسام‌ خارجی‌ در چشم که با درد زیادی برای بیمار همراه هستند، می‌توانند به عنوان یکی از اورژانس‌های چشم تلقی شوند.
تحریک‌پذیری‌، قرمزی‌ شدید چشم، احساس‌ سائیدگی چشم هنگام‌ پلک‌ زدن از ‌علائم‌ شایع‌ در اورژانس بیماری‌های چشم به شمار می‌روند.


جسم‌ خارجی‌ معمولاً با چشم‌ غیر مسلح‌ قابل‌ دیدن‌ است‌ البته‌ گاهی‌ جسم‌ خارجی‌ خیلی‌ کوچک‌ است‌ و در زیر پلک‌ قرار می‌گیرد که‌ در این‌ صورت‌ تنها با معاینه‌ چشم ‌پزشک‌ می‌توان به وجود آن پی برد.

 

[Fatimah]

علل:
*خاک و باد
*گرد و غبار
* داشتن‌ مشاغلی‌ مثل‌ نجاری‌، تراشکاری و آهنگری که ممکن است در طی‌ کار قطعات‌ ریز چوب‌ یا سایر مواد با شتاب‌ زیاد به‌ درون چشم وارد شوند.
اکثر اجسام‌ خارجی‌ را می‌توان‌ به‌راحتی‌ تحت‌ بی‌حسی‌ موضعی‌ چشم‌ در مطب‌ پزشک‌ یا درمانگاه‌ خارج کرد ولی در صورت عدم درمان به‌موقع عفونت،‌ خصوصاً اگر جسم‌ خارجی‌ به‌طور کامل‌ برداشته‌ نشود، عفونت چشمی و تب بالا بیمار را درگیر می‌کند.