نقد فیلم The Suicide Squad | جیمز گان مخاطبش را خوب می‌شناسد

[Maedeh]

جیمز گان کارگردان فیلم The Suicide Squad، فیلم‌سازی ۵۵ساله، پس از چهار سال با نویسندگی و کارگردانی یک فیلم کامیک‌بوکی جدید بازگشته است. با نقد این فیلم همراه ما باشید.
قدرت سینمای ابرقهرمانی و در نگاه بلندتر تمام فیلم‌های کامیک‌بوکی در رسیدن به مخاطب امروز و ارتباط گرفتن درست با او را نمی‌توان دست‌کم گرفت. البته که هر بستر شکل‌گرفته با پول‌های فراوان همان‌قدر که پرشده از فرصت‌های بزرگ است، می‌تواند مشکلات و ضعف‌های فراوانی را نیز ایجاد کند. ولی همان‌گونه که انسان از آتش می‌ترسید و سپس با یادگیری استفاده از آن پیشرفت‌های عجیب‌وغریبی داشت، آتش بلاک‌باسترها نیز قابلیت‌هایی غیر از سوزاندن ارزش‌های هنری سینمایی دارد. در دست‌های کسی که می‌داند چگونه با آن‌ها برخورد کند.


پ ن: من خودمم عاشق این فیلممم

 

[Maedeh]

فیلم جوخه انتحار ۲ به نویسندگی و کارگردانی جیمز گان، نمونه‌ی بارز یک فیلم سینمایی بلاک‌باستر پرخرج است که تماشاگر را محترم به شمار می‌آورد. گان تمام انتظارهای مخاطب از چنین اثری را می‌شناسد؛ از زمینه‌چینی با سکانس‌های پسا-تیتراژ برای آینده تا به‌کارگیری سکانس‌های خنده‌آور برای افزایش سرگرم‌کنندگی اثر. او این‌جا به‌آثار کامیک‌بوکی پیشین خود محدود نمی‌شود. بلکه از آن‌ها فراتر می‌رود.

برای هنرمندی که می‌داند چگونه با بودجه‌های بزرگ، آزادی عمل فراوان از سوی استودیو و درجه‌ی سنی بزرگ‌سال کار کند، تک‌تک این موارد می‌توانند باعث رشد فیلم و افزایش ارزش آن بشوند. به همین خاطر فیلم The Suicide Squad از هیچ‌کدام از عبارات بزرگی که رسانه‌ها به کمک آن‌ها مشغول توصیف این بلاک باستر بودند، هراسی ندارد. بلکه آن‌ها را به آغوش می‌کشد و مثل یک سپر به تن می‌کند تا وقتی زمان درست رسید، محکم‌ترین ضربه را بزند.

 

[Maedeh]

برگ برنده‌ی نخست فیلم The Suicide Squad این است که بارها مطابق انتظار مخاطب و بارها مخالف با آن رفتار می‌کند. هر شخصی که فقط تریلرها، پوسترها و متون تبلیغاتی رسمی منتشرشده از فیلم جوخه انتحار جیمز گان را دنبال کرده باشد، در بخش‌هایی از تماشای اثر جدید او، سورپرایز خواهد شد. نه فقط به خاطر اتفاقاتی که در داستان رخ می‌دهند و مسیرهایی که شخصیت‌های متفاوت قدم در آن‌ها می‌گذارند. بلکه حتی در لحنی که فیلم طی لحظاتی به‌خصوص برای روایت برمی‌گزیند. نتیجه آن است که مخاطب گاهی بیش از حد انتظار موقع دیدن فیلم جوخه انتحار موفق به لمس احساسات کاراکترها می‌شود، به بعضی از آن‌ها اهمیت می‌دهد و قصه را مشتاقانه دنبال می‌کند.

 

[Maedeh]

گان به خوبی مخاطب هدف خود را می‌شناسد. از سوی دیگر بیهوده فیلمش را با شوک‌های ناگهانی پیش نمی‌برد. نوع روایت فیلم هم به گونه‌ای است که ابتدا به پرسش‌های بنیادین مخاطب پاسخ بدهد و سپس سراغ ادامه‌ی قصه‌ی اصلی برود. در نتیجه کم پیش می‌آید که در فیلم The Suicide Squad شاهد شوک‌های پوچی باشیم که فقط یک لحظه مخاطب را خوشحال یا ناراحت می‌کنند و سپس کاملا درآمده از دیوار و غیرمنطقی به نظر می‌رسند. گان اهمیت فراوانی به کاشت‌ها و برداشت‌ها داده است.

 

[Maedeh]

داستان‌گویی جیمز گان در فیلم The Suicide Squad خالی از دقایقی نیست که می‌توانیم به بهتر شدن آن‌ها فکر کنیم. برای نمونه گاهی فیلم در مسیر پرداختن به یکی از اهداف خود همچون خلق کمدی‌های جالب و بامزه شاید مقداری به جدیت و احساسی بودن قسمت‌هایی دیگر ضربه وارد شود. همچنین باید پذیرفت که فیلم جوخه انتحار جدید می‌توانست کمی بیش از وضع فعلی روی کشاندن افراد کاملا ناآشنا با منابع اقتباس کار کند.

ولی شاید کسب آن دستاورد خاص برای این اثر عالی غیرممکن به نظر بیاید. زیرا جیمز گان در فیلم The Suicide Squad قدرتمندانه مخاطب مورد نظرش را هدف می‌گیرد و از دانش تماشاگر راجع به منابع اقتباس یا حتی فیلم‌های پیشین دی‌سی نمی‌ترسد. جوخه انتحار جدید پشت ایستراگ‌های بی‌فایده و رنگارنگ مخفی نمی‌شود که فقط به درد ساخت ویدیوهای خوب در یوتیوب می‌خورند. بلکه وجود کامیک‌ها و حتی آثار قبلی پخش‌شده در دنیای سینمایی بسیار نامنظم DCEU را می‌پذیرد تا بهتر و هدفمند قصه بگوید؛ تا بتواند سکانسی شوخ‌طبعانه را ناگهان جدی کند و چنین کاری را انقدر خوب با تکیه‌ی به موقع روی دانش تماشاگر انجام بدهد که آب از آب تکان نخورد.

 

[Maedeh]

بدون شک آن تماشاگری که طولانی‌تر، پراحساس‌تر و جدی‌تر به بررسی فیلم The Suicide Squad می‌پردازد، مخاطبی است که انواع‌واقسام آثار دی سی را به تماشا نشسته است و با دغدغه سراغ محصول جدید می‌رود. گان می‌داند که چنین مخاطبی مثلا می‌داند که هارلی کوئین با نقش‌آفرینی مارگو رابی چه قصه‌هایی را در دو فیلم دیگر DCEU پشت سر گذاشت. پس با بهره‌برداری درست از همین دانش کلی، لحظه‌ی بسیار خوبی را می‌سازد که برای آن تماشاگر دغدغه‌مند، رضایت‌بخش و قابل توجیه است.

مخاطب عام از همه‌جا بی‌خبر نیز به آن لحظه اعتراضی نخواهد داشت. زیرا لحن روایت، بازی بازیگرها و ریتم تدوین صوتی و تصویری آنقدر خوب دست وی را می‌گیرند و با لحظات مختلف همراه می‌کنند که اعتراضی به رخ دادن چنین اتفاقاتی نداشته باشد. همان ماجرای همیشگی مرتبط با فیلم‌های بسیار خوب و عامه‌پسند که کم‌وبیش برای هر مخاطب، جذابیتی را کنار گذاشته‌اند.

 

[Maedeh]

تمام ترفندهای داستانی توصیف‌شده در پاراگراف‌های قبلی عملا آن‌جایی مهم‌تر می‌شوند که جیمز گان چندین و چند بار دقیقا همان‌گونه که چنین فیلمی نیاز داشت، لحن سکانس‌ها را تغییر می‌دهد. او به‌معنی واقعی کلمه بعضا طی چند ثانیه و بدون اجباری بودن تغییر، از قصه‌گویی احساسی و غم‌انگیز به اکشن سرگرم‌کننده یا شوخی‌های بامزه می‌رسد.

این وسط نباید از یاد برد که یکی از دلایل موفقیت فیلم The Suicide Squad در انجام درست این کار آن است که بازیگرهای خود را با دقت فراوان انتخاب کرد. گان از همه بهترین بازی را گرفته است. حتی به جرئت باید گفت که جان سینا در فیلم The Suicide Squad بهترین بازی خود تا به امروز را ارائه داده است. مارگو رابی همچنان حساب‌شده بین بُعد انسانی و جنون جذاب هارلی، سوییچ می‌کند. ادریس البا دقیقا همان‌قدر که این نسخه از بلاداسپورت نیاز داشت، بسیار محکم و در زیر چند لایه زره، مقداری شکننده ظاهر می‌شود.

 

[Maedeh]

هرکدام از بازیگری‌های درست حاضر در فیلم The Suicide Squad را می‌توان به‌نوعی بازتاب‌دهنده‌ی یکی از پایه‌واساس‌های شکل‌گیری آن دانست. بازی پرجزئیات دیوید دستمالچیان به‌عنوان یک مرد بسیار افسرده و عجیب در دقایق مشخص و محدود، پررنگ‌کننده‌ی این نکته‌ی مثبت است که چه‌قدر جیمز گان در این محصول شلوغ می‌دانست باید از حداقل‌ها به نفع خود بهره ببرد.

در آن سو کینگ شارک را داریم که در تمامی سکانس‌های حضور خود به اندازه‌ی تریلرها جالب به نظر می‌رسد و با ترکیب ایده‌آل صداگذاری سیلوستر استالونه و موشن کپچرینگ استیو اجی به یاد تماشاگر می‌آورد که چه‌قدر پیشرفت تکنولوژی روی خلق چنین اقتباس‌های خوبی از روی کمیک‌های دیوانه‌وار تاثیر داشته است.

 

[Maedeh]

ولی فراتر از تمامی این‌ها، بهترین نقش‌آفرینی فیلم The Suicide Squad در همان کاراکتری دیده می‌شود که از قضا نقطه‌ی اوج نویسندگی جیمز گان در این اثر ۱۳۲ دقیقه‌ای است؛ رت‌کچر ۲. دنیلا ملکیور این دوست موش‌ها را پراحساس و باورپذیر به تصویر می‌کشد. در نتیجه همزمان هم او در مسیر نمایش توانایی بازیگری خود بیشترین بهره را از نویسندگی گان می‌برد و هم نویسندگی گان به کمک حالات چهره و جنس صدای او بهتر به مخاطب منتقل می‌شوند.

 

[Maedeh]

توهین به بخشی از فرهنگ عامه همیشه آسان به نظر می‌آید و از قضا شوربختانه با استقبال فراوان مواجه می‌شود. حمله کردن به مخاطب‌هایی که برای آثاری خاص ارزش قائل هستند، نتیجه‌ای جز ایجاد درگیری‌های بیشتر ندارد. اما یک فیلم‌ساز هنرمند مثل جیمز گان به دل این بعد فرهنگی می‌آید، آن را می‌فهمد و با مخاطب ارتباط می‌گیرد. نتیجه شاید در بهترین دقایق فیلم هم انتقال مفاهیم انسان‌دوستانه‌ای باشد که بارها و بارها آثار متفاوت آن‌ها را به سبک خود در قصه جا دادند. البته با این تفاوت که ساخته‌ی ۱۸۵ میلیون دلاری جیمز گان احتمالا به وسیله میلیون‌ها نفر تماشا خواهد شد که هرگز هیچ‌کدام از آن فیلم‌ها را تماشا نخواهند کرد.