موزهٔ ملی کشور ایران گروه‌ای از گنجینهٔ اثرها تاریخی و قبل از تاریخی کشور ایران در شهر تهران جای دارد. این موزه دربرگیرنده دو ساختمان جدا از هم به اسم‌های موزهٔ کشور‌ایران باستان با تاریخ گشایش ۱۳۱۶ و موزهٔ باستان‌شناسی و هنر زمانه اسلامی کشور‌ایران با تاریخ گشایش ۱۳۷۵ میباشد. موزهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران مهمترین موزهٔ مرزو بوم در باب حفظ، اکران و پژوهش تیم‌های باستان‌شناختی کشور ایران میباشد. گستردگی و تنوع تیمٔ شی ها مو جود در موزه به گستردگی جغرافیایی میهن و روزگار‌های متفاوت قبل از تاریخی، تاریخی و اسلامی میباشد که آدم درین میهن زیسته و اثراتی از خویش به مکان گذارده‌میباشد. فعلا، موزه ملی به اکران اثراتی پرداخته که ذکر‌گر غنای تمدن، هنر، رویش اقتصادی و دست‌آوردهای فناوری ایرانیان میباشد. موزه ملی کشور ایران با قدمتی حدود هشتاد سال، خیر فقط اصلی ترین موزهٔ باستان‌شناسی و تاریخ کشور‌ایران میباشد، بلکه در فرهنگ وتمدن موزه‌داری کشور ایران تحت عنوان موزهٔ مامان به حساب می آید. هم‌در حال حاضر جبرئیل نوکنده مدیریت تمام این موزه میباشد.
تاریخچه
برای اول سفارش ساخت و ساز مکانی به اسم موزه بوسیله مرتضی قلی هدایت ملقب به مرتضی‌قلی صنیع‌الدوله تیتر شد. وی در تامل ساخت و ساز موزه و اداره‌ای به اسم ادارهٔ عتیقات برای ساماندهی به حال و روز جستجو‌های تجاری بود البته به‌این غرض نرسید. اولیه موزه در سال ۱۲۹۵ شمسی به اسم «موزه ملی» در یکی اتاق‌های عظیم وزارت معارف که در جهت شمال بنای مکتب دارالفنون قرار داشت، تشکیل شوید. این موزه دارنده ۲۷۰ مداد شی مفرغی، سفالی، شیشه‌ای، سکه، سلاح‌های سابق، مهر، اشیای چوبی، مرقعات، کتاب و منسوجات بود که توسطٔ پرسنل ادارهٔ عتیقات عده‌آوری یا این که به وسیله عموم اهدا گردیده بود.
در ۱۳۰۴ اشیای این موزه به سالن آئینه کاخ مسعودیه منتقل شد. از سوی دیگر، با مقدمه حفاری باستان شناسان اروپایی به ویژه هیئت باستان‌شناسی فرانسه به سر کردگی ژاک دومرگان (Jacques de Morgan) از سال ۱۲۷۶ شمسی (۱۸۹۷ میلادی) در شوش اعتنا عموم کشور‌ایران به اهمیت مواریث فرهنگی جلب شد. در سال ۱۳۰۶ شمسی امتیاز فارغ از قید و شرط طرف باستان شناسان فرانسوی در کشور‌ایران کنسل شوید. به آنها اذن داده شد صرفا در شوش به حفاری بپردازند. همینطور از‌آنجا که کشور‌ایران تصمیم گرفته بود تا موزه و کتابخانه ملی تأسیس کند، لذا امتیاز پباده سازی و اجرای آن به فرانسویان داده شد. به همین خواسته، آندره گدار مهندس فرانسوی در سال ۱۳۰۸ شمسی ۱۹۲۹ میلادی برای تأسیس موزه و کتابخانه به جمهوری اسلامی ایران آمد و به طور رسمیً عمل خویش را استارت کرد.
تولید موزهٔ زمان اسلامی با علتٔ انجام عمل‌های متعدد فرهنگی در سال ۱۳۲۳ در محوطه موزه ملی کشور‌ایران ابتدا شد و با وقفه‌های مختلف آخر و عاقبت در سال ۱۳۲۹ معماری آن آخر یافت و لکن انجام پروسه تکمیلی آن به سال‌های بعد از آن موکول شد. با اعتنا به اهمیت اثر ها عصر اسلامی پباده سازی و اجرای معماری داخلی موزه زمان اسلامی از سال ۱۳۷۰ با در حیث به چنگ آوردن هنر و فلسفه اسلامی مقدمه شد و پلان آن به طرح چلیپای روزگار ساسانی در لحاظ دریافت شد. آخر و عاقبت این موزه با حدود ۱۰ هزار متر مربع در چهار طبقه در سال ۱۳۷۵ بهره برداری شوید که دو طبقه آن تخصیص به اکران اثرها هنر اسلامی داراست و دو طبقه دیگر آن قابلیت عمل‌های جنبی را میسر می‌سازد.
ورژن‌های خطی پارسی در موزه ملی کشور ایران.
اکنون موزه ملی کشور ایران شامل دو موزه جمهوری اسلامی ایران باستان و زمان اسلامی میباشد. این موزه با پایین بنایی نزدیک به ۲۰۰ هزار متر مربع در زمینی به مساحت ۱۸۰۰۰ متر مربع و با حدود ۳۰۰ هزار شی باستانی مهمترین موزه مرز و بوم محسوب گردیده و درباره متمدن و هنر جمهوری اسلامی ایران بی نیاز‌ترین موزه عالم به حساب میآید.
موزه ملی کشور‌ایران اثرها مرتبط با زمان قبل از تاریخ، تاریخی و اسلامی جمهوری اسلامی ایران را در خویش مکان داده‌میباشد که سابق‌ترین اثرها آن حدود ۸۰۰ هزار سال عمر دارااست. انجمن نویسندگی رمانیک
خصوصیت‌ها
موزه کشور‌ایران باستان دارنده تیم‌های بی نیاز از اثرها باستان‌شناسی میباشد که کهنترین آنان مرتبط با زمان پارینه سنگی (فی مابین یک میلیون تا حدود ۱۲ هزار سال پیش) و جدیدترین اثر ها آن مرتبط با زمان ساسانی با عمر بیشتراز ۱۷۰۰ سال میباشد. درین تالار، از عصر‌های گوناگون قبل از تاریخ و تاریخی اثر ها منحصر به فرد به شخصی چشم میشود.
قدیمیترین دستساز نصیب پارینه سنگی در تالار کشور ایران باستان که از سنگ کوارتز یا این که در کوهی تشکیل‌شده‌اند، مرتبط با حوزه رودخانهٔ کشف رود در شرق مشهد میباشند، که بیش تر از یک میلیون سال عمر دارا‌هستند. از سایر تیم‌های سابق این نصیب دربند و ثروت مالامال مرتبط با استان گیلان و روش تو در اطراف مهاباد میباشد که حدود ۷۰۰ تا ۲۰۰ هزار سال عمر دارا هستند.
از عصر‌های پارینه سنگی میانی و پارینه سنگی تازه نیز اثرها دیدنی اعتنا‌ای در تالار موزه مشهود است که دربین ۲۰۰ هزار تا حدود ۱۲ هزار سال عمر دارا‌هستند. از زمان پارینه سنگی اواسط که هم‌زمان با حضور آدم نئاندرتال در جمهوری اسلامی ایران میباشد، ابزارهای درست شده از سنگ حریق زنه و بقایای سنگواره جانوران مرتبط با غارهای حوزه زاگرس و فلات مرکزی جمهوری اسلامی ایران مثلا غارهای بیستون و خرم‌آباد به اکران درآمده میباشد. قدیمیترین بقایای یافت گردیده آدم در کشور ایران که یک دندان آسیای کوچک آدم نئاندرتال میباشد و در غار وزمه یافت گردیده در تالار پارینه سنگی میانی موزه به اکران درآمده میباشد.
در زمان پارینه سنگی تازه که مصادف با توسعه و گسترش بشر هوشمند امروزین در جمهوری اسلامی ایران میباشد، تولید تیغه ابزار ترویج یافت. همینطور ساخت و ساز ابزارهای استخوانی و استعمال از تزیینات فردی مانند آویز صدفی، دندان حیوان‌ها و گل اُخرا نیز درین زمان در کشور ایران متداول شد. از جای های اصلی این زمان غار «یافته» (لرستان) میباشد که مثال‌هایی از شی ءها آن در تالار موزه به اکران درآمده میباشد. از عصر بعدی (فرا پارینه‌سنگی) که مشخصه‌های آن نوآوری ابزارهای ترکیبی، کاربرد سنگ ساب و ذخیره‌سازی مواد خوراکی میباشد، مثال‌هایی از غار «علی تَپه» (مازندران)، غار «شَلَم» (ایلام) و یک سری جای دیگر به اکران درآمده میباشد.
از عصر نوسنگی و روستانشینی اثراتی زیرا سابق‌ترین آجر کشور ایران از تپه ثروت دره، کهنترین پیکرکهای گلی آدم و حیوان از تپه سراب و ابزارهای سنگی در تالار به اکران درآمده میباشد. شوش (خوزستان)، اسماعیل‌آباد و چشمه علی (تهران)، تل باکون (عجم) از محوطه‌های بسیار اصلی در هزاره‌های پنجم و چهارم پ.م. (عصر مس و سنگ) در کشور‌ایران میباشند که مثال‌هایی از سفالینه‌های منقوش آنها در تالار چشم می گردد. از نقش‌های آیتم اعتنا درین زمان می‌قدرت به نقش معمولی گردیده بز وحشی اشاره نمود که در سطح ظروف سفالین اسماعیل‌آباد و چشمه علی چشم می گردند.
ظروف سنگی جیرفت و شهداد با نقوش متنوع مانند مبارزه آدم با جانوران اساطیری و نقش مایه‌های هندسی، جانوری و گیاهی از مثال‌های شاخص اند که در ویترین‌ها به اکران درآمده‌اند. از سایر اثر ها اصلی این زمان در تالار موزه پیکر گلی از شهداد میباشد که نشان دهنده نیم تنه مردی لخت با دستان انباشته شده بر روی سینه، احتمالاً در شرایط نیایش نشان داده شده است.
ظروف، ادوات جنگی، شی ها تزیینی، پیکرکهای انسانی و جانوری به عنوان مثال اشیای فلزی آخرها بعد از ظهر مفرغ و مقدمه بعدازظهر آهن می باشند که در تالار به اکران درآمده‌اند. همینطور سفال خاکستری با سطح صیقلی و داغدار و همینطور ظروف با لوله‌های ناودانی، ظروف با فرم‌های جانوری و انسانی و ریتون‌ها (ظروف جانورسان) و اشیای آهنی نیز از سایر شی ها به اکران درآمده میباشد.
تنی چند از اشیای به اکران درآمده در قسمت قبل از تاریخ تالار وابسته به فرهنگ وتمدن عیلام میباشد. از مجموع زمان‌های عیلامی اثرها هنری فراوانی برجای باقیمانده، خصوصاً از عصر عیلام وسط که یک کدام از پرشکوهترین ادوار سه‌گانه زمان عیلامی‌ها میباشد. محل عبادت چغازنبیل یکی‌از مهمترین بقایای معماری این زمان میباشد که اثر ها قابل توجهی مانند پیکره گاو با کتیبه، لوله‌های شیشه‌ای، آجرنوشته‌ها و کلون در از آن به دست آمده که در تالار به اکران درآمده میباشد. لوله‌های شیشه‌ای چغازنبیل به عنوان مثال کهنترین مثال‌های شیشه در کشور ایران میباشد. پیکره سازی، ساخت و ساز ظروف دکوری از قیر طبیعی، نقوش پر رنگ، مهرهای استوانه‌ای، پیکرک‌ها به طور نقش پر رنگ قالبی، آجرهای لعابدار، اشیای بدل چینی، اشیای مفرغی و سردیس‌های تدفینی از سایر جنبه‌های هنر عیلامی‌ها در ادوار متعدد میباشد که در تالار جمهوری اسلامی ایران باستان مثال‌هایی از آنها چشم میگردد.
اثر ها قابل انتساب به زمان ماد در تالار موزه از جای های باستانی نوشیجان، حسنلو، گودین و باباجان به دست آمده‌اند. در‌این عصر، ساخت و ساز شی ها آهنی بسط یافت که از مثال‌های بارز آن در تالار می‌قدرت به اشیاء حسنلو اشاره نمود. همینطور سفالینه‌های لعابداری زیبایی ساخته می شد که یک مثال جذاب دقت آن تنگ لعابدار زیویه میباشد، نقش دو بز را در دو سوی یک گل لوتوس به اکران نهاده‌میباشد.
اثرها باشکوه عصر هخامنشی از مثال‌های پر رنگ موزه کشور‌ایران باستان میباشند که رفلکس هنر بی نیاز این زمان میباشد. انجمن نویسندگی رمانیک
