معرفی شطرنج!!

[Sheydi_kara]

با سلام و وقت بخیر!

شطرنج یا چترنگ یک بازی دونفره است که بر روی صفحه شطرنج و با استفاده از مهره‌های شطرنج (شاه، وزیر، رخ، فیل، اسب و سرباز) انجام می‌شود. هر یک از مهره‌های شطرنج به شکل مخصوصی حرکت می‌کنند و قادر به زدن مهره‌های حریف نیز هستند.

در ادامه به توضیحات جزئی تر از این بازی ورزش ذهن میپردازیم.

 

[Sheydi_kara]

بررسی کلی بازی
*******&&&********
شطرنج بازی دو نفره‌ای است که روی یک صفحه با ۶۴ خانه؛۳۲ خانه سیاه و ۳۲ خانه سفید به وسیله ۳۲ مهره؛۱۶ مهره سفید و ۱۶ مهره سیاه انجام می‌شود.

موفقیت در این ورزش بیش از هر چیز به توان تحلیل و فهم انتزاعی ذهن وابسته‌است.

واژه شطرنج تلفظ فارسی چاتورانگا است. کلمه‌ای که در زبان سانسکریت برای نامگذاری این بازی به کار برده می‌شود. از کشور هند به عنوان نخستین زادگاه این بازی یاد می‌شود.

شطرنج در زمان ساسانیان وارد ایران شد و بعد در کشورهای اسلامی، اروپا و روسیه تکامل پیدا کرد.

صفحهٔ شطرنج یک صفحهٔ مربع ۸ در ۸ خانه یکی در میان سیاه و سفید است. ستون‌های عمودی روبه‌روی شطرنجبازان با حروف الفبا از A تا H و ردیف‌های افقی با اعداد 1 تا 8 مشخص می‌شوند.

16 مهره‌ سفید در ۱۶ خانه دو ردیف یک و دو و ۱۶ مهره‌ سیاه هم در ۱۶ خانه دو ردیف 7 و 8 قرار می‌گیرند، صفحه حتما بایستی طوری قرارگیرد که اولین خانه سمت راست هر دو شطرنجباز سیاه باشد.



انواع مهره‌های شطرنج:

• 
  
• پیاده یا سرباز
• فیل
• اسب
• رخ
• وزیر یا فرزین
• شاه

 

[Sheydi_kara]

نحوه ی حرکت مهره ها :​

شاه :​

تمام مهره های شطرنج وظیفه دارند از این مهره محافظت کنند . در صورتی که یک شطرنج باز امکان محافظت از شاه خود را از دست بدهد ، بازی با شکست او به پایان می رسد .

وزیر :​

حرکت وزیر ترکیبی از حرکات فیل و رخ است و به همین دلیل ، وزیر با ارزش ترین مهره ی شطرنج به حساب می آید . این مهره در طول مسابقه می تواند به صورت مستقیم و ضرب دری حرکت کند .

رخ ( قلعه ) :​

این مهره به طور مستقیم حرکت می کند و محدودیتی در جهت حرکت و تعداد خانه های حرکت ندارد ؛ یعنی در صورتی که مهره ای جلوی آن نباشد ، می تواند به راست ، چپ ، جلو یا عقب حرکت کند .

اسب :​

اسب تنها مهره ی شطرنج است که در هنگام حرکت می تواند از روی مهره های خودی یا مهره ی حریف حرکت کند . شکل حرکات اسب به صورت حرف «L » انگلیسی است اما جهت حرکت آن محدودیتی ندارد . به این ترتیب که می تواند دو خانه به یک سمت برود و آنگاه یک خانه در جهتی عمود بر جهت حرکت قبل پیش برود (مثلا دو خانه به سمت راست ، آنگاه یک خانه به سمت بالا یا پایین )

فیل :​

حرکت فیل نیز همچون رخ در تعداد خانه ها محدودیتی ندارد . اگر مسیر فیل باز باشد ، این مهره می تواند تا 7 خانه نیز پیش برود . تنها تفاوت حرکت فیل با رخ این است که فیل به صورت ضرب دری حرکت می کند . به همین دلیل ، فیلی که در ابتدای بازی در خانه ی سیاه قرار گرفته ، تا آخر مسابقه در خانه های سیاه و فیلی که از ابتدا در خانه ی سفید قرار گرفته است ، تا انتها در خانه های سفید حرکت می کند .

پیاده ( سرباز ) :​

سرباز در اولین حرکت می تواند یک یا دو خانه به جلو حرکت کند اما پس از آن ، تنها می تواند یک خانه به جلو حرکت کند . سرباز مهره های حریف را به صورت ضرب دری مورد تهاجم قرار می دهد و از بازی خارج می کند ؛ به این صورت که اگر در سمت راست یا چپ خانه ی رو به روی سرباز مهره ای از حریف وجود داشته باشد ، سرباز می تواند وارد آن خانه شود و مهره ی حریف را از بازی خارج کند .

 

[Sheydi_kara]

تعوض مهره :​

تنها مهره ی قابل تعویض در شطرنج ، پیاده است . هرگاه یک پیاده به هشتمین ردیف رو به روی خود ( ردیف انتهای صفحه ی شطرنج ) برسد ، شطرنج باز آن را از بازی خارج می کند و به جای آن ، مهره ای دلخواه ( وزیر _ رخ _ اسب _ فیل ) را به میدان می آورد .

البته ما خودمون که بازی میکردیم بیشتر تبدیل به وزیر میکنیمش میدونید که وزیر خیلی خفنه و در همه جهات میتونه حرکت کنه ولی خوب رسیدن به ردیف هشتم و یعنی منطقه حرف خیللی کار سختیه و خیللی مهمه !


با توجه به اهمیت وزیر ، طبیعی است که شطرنج باز به جای پیاده از یک وزیر جدید استفاده کند . به جای هر تعدادی از مهره های پیاده که به انتهای صفحه برسند ، شطرنج باز می تواند از مهره های جدید استفاده کند . در بهترین حالت ، با رسیدن هر هشت پیاده به ردیف انتهای صفحه ، او می تواند به طور هم زمان صاحب هشت وزیر شود .

پایان مسابقه :​

مسابقه ی شطرنج را همواره شطرنج بازی که مهره ی سفید دارد ، آغاز می کند و پس از او نوبت به مهره ی سیاه می رسد . هر یک از دو شطرنج باز ، به نوبت یک حرکت انجام می دهد و در طول مسابقه می تواند مهره های حریف خود را ، که در مسیر حرکت مهره های اوست ، از بازی خارج کند .


تنخا مهره ای که نمی توان آن را از بازی خارج کرد ، « شاه » است اما در صورتی که شاه یکی از شطرنج باز ها در مسیر حرکت حریف قرار گیرد و نتواند از مسیر مهره های او خارج شود ، بازی به سود حریف پایان می یابد . در این حالت ، می گوییم که نفر برنده ، شطرنج باز بازنده را « مات » کرده است .


در مسابقات شطرنج ، بازیکنی که حریف خود را شکست دهد ، صاحب 1 امتیاز می شود و نفر شکست خورده امتیازی کسب نمی کند اما اگر مسابقه مساوی شود ، هر یک از شرکت کنندگان 5 / 0 امتیاز خواهد گرفت .

 

[Sheydi_kara]

لمس مهره ها در شطرنج :​

اگر در هنگام مسابقه ، شطرنج بازی که نوبت حرکتش فرا رسیده است یکی از مهره های خود را لمس کند ، حتما باید با همان مهره بازی کند ، حتی اگر به ضررش تمام شود .


همچنین اگر بازیکن در هنگام مسابقه مهره ی حریف را لمس کند ،حتما باید آن مهره را بزند ؛ حتی اگر به ضررش تمام شود .

برا همین هر وقت مطمئن نشید از مهره ای که میخواید حرکتش بدید دستتون رو به سمت تخته نبرید و و اینکه یه چی دیگه اینکه همچین به مهره ای که میخواید حرکتش بدید نگاه نکنید زیاد یا دسستون رو بالا سرش نگه ندارید یه جورایی حریف وقت بیشتری برای فکر کردن داره که بعد شما کدوم مهره اشو حرکت بده

مساوی در شطرنج :​

هرگاه تعداد مهره های دو شطرنج باز به قدری کم شود که هیچ یک از آن ها نتواند دیگری را مات کند ، بازی مساوی تمام می شود ؛ این در شرایطی است که مثلا یک نفر تنها یک شاه داشته باشد و دیگری یک شاه و یک فیل یا یک شاه و یک اسب .


هرگاه یک حرکت مشابه سه بار پشت سر هم تکرار شود _ مثلا شاه برای فرار از مهره های حریف به نقطه ای خاص برود اما بلافاصله برای فرار از مات شدن به نقطه ی قبلی باز گردد _ مسلبقه با نتیجه ی مساوی خاتمه می یابد .

 

[Sheydi_kara]

اصطلاحات تخصصی :​

کیش :​

هرگاه یکی از مهره های یک شطرنج باز شاه حریف خود را در معرض خطر قرار دهد ، « کیش » رخ دا ه است . در این حالت ، شاه باید « رفع کیش » شود . رفع کیش به سه طریق امکان پذیر است :


حرکت دادن شاه به خانه ای دیگر ؛ به طوری که توسط هیچ یک از مهره های حریف در معرض خطر نباشد .


قرار دادن مهره ای در مسیر خانه ی شاه و مهره ای از حریف که آن را به خطر انداخته است .


زدن مهره ی حریف به هر طریق ممکن .

مات :​

اگر شاه کیش شود و نتواند رفع کیش کند ، مات رخ می دهد . شطرنج بازی که مات شود ، شکست خورده است .

پات :​

اگر نوبت بازی به یک حریف برسد ولی امکان حرکت برای هیچ یک از مهره های آن وجود نداشته باشد ، بازی پات خواهد شد . در این حالت شاه هنوز کیش نشده است ولی اگر به نقطه ای دیگر برود ، کیش خواهد شد .

آچمز :​

اگر مهره ای بین شاه خودی و مهره ی حریف قرار گرفته باشد و در صورت حرکت آن مهره ، شاه توسط رقیب کیش شود ، « آچمز » رخ داده است و آن مهره نباید حرکت کند .

بلیتس :​

بازی برق آسا ؛ مسابقه ای که کمتر از 15 دقیقه زمان ببرد .

قلعه رفتن :​

جا به جا شدن رخ و شاه در حین مسابقه ؛ اگر رخ و شاه از ابتدای بازی از جای خود حرکت نکرده باشند و بین آن ها نیز مهره ای نباشد ، شاه می تواند دو خانه به سمت رخ حرکت کند و رخ نیز هم زمان به سمت شاه بیاید و پس از عبور از شاه در کنار آن قرار گیرد .


البته قلعه فقط در شرایطی خاص انجام می شود ؛ تنها یک بار در هر مسابقه و با این شرط که شاه و رخ تا لحظه ی قلعه هیچ گونه حرکتی نکرده باشند . علاوه بر این ، قلعه را فقط زمانی می توان انجام داد که مهره ی حریف ، شاه را کیش نکرده باشد .

آن پاسان :​

زدن پیاده ی حریف با پیاده ی خود هنگامی که پیاده ی حریف از جایش حرکت نکرده و پیاده ی ما وارد نیمه ی صفحه ی شطرنج حریف شده است . آن پاسان فقط زمانی رخ می دهد که پیاده ی یکی از دو شطرنج باز ( الف ) وارد نیمه ی زمین حریف ( ب ) شود و پیاده ای که در ستون کناری قرار دارد ( ب ) تا آن لحظه از جای خود حرکت نکرده باشد .


اگر این پیاده ( ب ) پس از ورود پیاده ی حریف دو خانه حرکت کند ، در کنار پیاده ای قرار می گیرد که وارد زمین او شده است ( الف ) . با این حال ، پیاده ای که به زمین حریف نفوذ کرده ( الف ) ، می تواند در حال حرکت ضرب دری ، پیاده ی رقیب ( ب ) را ، که در کنارش قرار گرفته است ، از بازی خارج کند .

 

[Sheydi_kara]

تاریخچه فدراسیون جهانی شطرنج :​

فدراسیون بین المللی شطرنج با نام اختصاری فیده ( FIDE ) سازمانی بین المللی است که فدراسیون های ملی شطرنج را با یکدیگر مربط می سازد و نهاد اداره کننده ی رقابت های شطرنج در سطح بین المللی به شمار می رود .


فیده در ۲۰ ژوئیه ۱۹۲۴ در پاریس تأسیس شد. رئیس آن از سال ۱۹۹۵ تاکنون کیرسان ایلیومژینوف است که ریاست جمهوری جمهوری کالمیکیا در فدراسیون روسیه را نیز بر عهده دارد و دفتر مرکزی آن در شهر آتن در یونان قرار دارد.

محدودیت سنی :​

شروع شطرنج از سنين پايين همچون 3 الي 4 سالگي امکان پذير بوده و يکي از مزاياي اين رشته برخلاف ساير رقابتها اين است که در هر سني مي توان به آن پرداخت.


محدودیت ج×ن×س×ی ندارد .

ماهیچه هدف :​

فکری است و قدرت تمرکز بالایی را می طلبد .

کالری مصرفی در هر ساعت :​

100 کالری

 

[Sheydi_kara]

@Dark @DAYMOOND @S O-O M @N.G @ansel @araliya @الی بانو @ساندیس @مرسی از لایکاتون!