همگانی شخصیت شناسی

[فاطره]

قبل از بررسی شخصیت شناسی و انواع تیپ های شخصیتی ، از شما می خواهم به سوالات زیر کمی فکر کنید:

​

• چرا بعضی دختران و پسران در ازدواج موفق تر هستند؟​
• چرا بعضی از مردان و زنان به راحتی راه های کسب درآمد را پیدا می کنند؟​
• چرا بعضی از دانش آموزان علاقه بیشتری به درس و پیشرفت دارند؟​
• چرا بعضی افراد با ورود به هر مکانی خیلی زود با دیگران ارتباط برقرار می کنند و موفق می شوند؟​
• چرا بعضی افراد انرژی و انگیزه بیشتری برای کار و پیشرفت دارند؟​

واقعیت امر این است که همه ما توانایی های خاصی داریم و اگر در جهت شکوفایی آن ها حرکت کنیم بسیار موفق می شویم. این توانایی ها جزئی از شخصیت ما هست. گویی در روان ما انرژی های مختلفی است که ما را با دیگران متفاوت می کند و شناسایی انرژی و ویژگی های درونی خاص خودمان باعث تغییر زندگی مان می شود. در این مقاله تعریف شخصیت شناسی، انواع مدل های شخصیت شناسی و کاربرد شخصیت شناسی را توضیح خواهیم داد.

​

تعریف شخصیت شناسی​

​

​

هر چند تعاریف مختلفی برای شخصیت شناسی ارائه شده است ولی می توان گفت تمرکز اصلی شخصیت شناسی بر رفتارها و ویژگی هایی است که می توانند رفتار بعدی شخص را پیش بینی کنند. شخصیت شناسی روشی منحصر به فرد برای فکر کردن، احساس و رفتار کردن است. این ویژگی ها هم می توانند ذاتی باشند و هم اکتسابی که در ارتباط با دیگران خود را نمایان می سازند.

به صورت خلاصه می توان گفت: شخصیت هر فرد دارای صفات مشخصی است که هر کدام از این صفات، منعکس کننده الگوهای مشخصی از افکار، احساسات و رفتار های فردی است. به طور کلی هر فرد هنگام شناخت شخصیت خود، به دنبال ثبات و یکپارچگی است.​

پیشگامان شخصیت شناسی​

​

شخصیت شناسی در میان نظریه پردازان ابتدا با چند نظریه تاثیرگذار توسط زیگموند فروید، کارل یونگ، آلفرد آدلر، گوردون آلورت، هانس آیزنک، ابراهام مازلو و کارل راجرز مطرح شده است.

گوردن آلپورت در ارتباط با شخصیت شناسی گفته است: شخصیت، سازمان بندی پویایی در درون فرد دارد و شامل آن دسته از نظام های روانی و فیزیکی می شود که رفتار و تفکر فرد را شکل می دهد.

ابعاد شخصیتی افراد در طول زندگیشان پایدار می باشد که نیمی از آن مربوط به ژنتیک و نیمی دیگر تحت تاثیر محیط زیستی که در آن قرار گرفته اند است.​

چرا شخصیت شناسی مهم است؟​

​

شخصیت شناسی می تواند به مردم کمک کند که متوجه شوند چه ویژگی هایی دارند و تفاوتشان با دیگران چگونه است. بر این اساس منافع شخصیت شناسی به شکل زیر است:​

• پیدا کردن استعداد خود​
• ارتباط بهتر با دیگران با توجه به تیپ شخصیتی​
• یافتن نقاط قوت و ضعف خود​

​

امروزه تست های شخصیت شناسی برای همسان گزینی ازدواج، یافتن اشکالات شخصیتی، انتخاب شغل و رشته مناسب و خودشناسی به کار می روند.​

انواع مدل های شخصیت شناسی​

​

مدل های زیادی برای شناخت تیپ های شخصیتی پیشنهاد شده است که در زیر به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم:​

• شخصیت شناسی MBTI مایرزبریگز​
• شخصیت شناسی آرکی تایپ ها (کهن الگوهای یونگ)​
• شخصیت شناسی پنج عاملی نئو یا Big5​
• شخصیت شناسی ۱۶ عامل کتل 5​
• – شخصیت شناسی شش گانه هالند​
• شخصیت شناسی افراد نابهنجار به روش MMPI​
• شخصیت شناسی DISK​
• شخصیت شناسی اناگرام​

​

در این مقاله 3 مدل اولی را بررسی می کنیم​

​

یکی از مشهورترین مدل های شخصیت شناسی مدل شخصیت شناسی پنج عاملی یا BIG Five است یا پنج بزرگ:​

این تئوری 5 ویژگی شخصیتی به شرح زیر ارائه می کند:​

1. برونگرایی Extraversion​
2. قابلیت سازگاری Agreeableness​
3. گشودگی Openness​
4. وجدان گرایی Conscientiousness​
5. روان رنجوری Neuroticism​

​

توضیح کوتاه شخصیت شناسی پنج عاملی:​

شخصیت شناسی نئو​

نکته مهم این است که هر یک از پنج عامل شخصیتی به صورت طیف است. به عنوان مثال ، برونگرایی نشان دهنده یک طیف بین برونگرایی شدید و درون گرایی شدید است. در دنیای واقعی ، اکثر مردم در جایی بین دو انتهای قطبی از هر بُعد قرار دارند.​

ویژگی های شخصیتی مدل پنج بزرگ:​

​

گشودگی​

​

افرادی که این صفت را به میزان زیادی دارند علایق زیادی دارند آنها در مورد جهان و افراد دیگر کنجکاو هستند و مشتاق یادگیری چیز های جدید و لذت بردن از تجربیات جدید هستند. این افراد تمایل دارند که ماجراجو و خلاق تر باشند. افرادی که این صفت را کمتر دارند ، بسیار سنتی تر هستند و ممکن است چندان توجهی به مسائل ذهنی نکنند و از تغییر دوری کنند:​