بیوگرافی بیوگرافی فخر الدین عراقی

[CANDY]

شیخ فخرالّدین ابراهیم بن بزرگمهر بن عبدالغفار کمیجانی ششده ای همدانی که در بسیاری از محافل ادبی تنها با نام فخرالّدین عراقی شناخته می شود ، از جمله شاعران و عارفان و نویسندگان صوفی ادب فارسی و از بزرگان علم عرفان و ادبیات غنایی و عاشقانه ی ایران است.

که نظیر او نمی توان یافت. وی در سدهٔ هفتم هجری، در تاریخ ۲۰ خرداد ۵۹۲ هجری شمسی معادل با ۱۰ ژوئن ۱۲۱۳ میلادی در کمیجان پای بر عرصه گیتی نهاد. در مورد نام و نسب او میان غالب تذکره‌نویسان اختلاف وجود دارد. به روایت حمدالله مستوفی در کتاب تاریخ گزیده نام او ابراهیم، لقبش فخرالدین و نام پدر و جدش بوذرجمهر ابن عبدالغفار الجوالقی در همدان است

تولد او بنا به تحقیق سعید نفیسی در کمیجان است؛ که البته در آثار خود فخرالدین عراقی نام کمیجان به چشم می خورد. ابراهیم فرزند عبدالغفار کمیجانی بود؛ و در کمیجان به دنیا آمد او در کودکی قرآن را از بر کرد و پس از تکمیل آموزش قرآن برای ادامهٔ تحصیل به همدان رفته، و در آن‌جا به ادامه تحصیل پرداخت .

صوت خوش وی هنگام خواندن قرآن موجب شد نام و آوازه ای در همدان برایش به ارمغان بیاید .

 

[CANDY]

محور اصلی آثار فخرالدین عراقی​

آثار فخرالدین عراقی بر پنج محور اصلی تمرکز دارد به همین خاطر در بیشتر آثار او این موضوع به راحتی قابل مشاهده است . این ۵ محور عبارت اند از عرفان، اخلاق، درخواست ، آرزو و حسرت که خود را با مدح و انتقاد و شور و خودشناسی نشان می دهد. با این حال این محورها خودشان به انشعابات فرعی دیگری ختم می شوند .

به طور مثال شاخه اصلی عرفان به عشقی حقیقی ختم می شود که در بیشتر اشعار او این موضوع به راحتی قابل مشاهده است . با این حال آثار او پر است از معانی عاطفی و احساسی که این موضوع برخلاف دیگر شعرای تاریخی ایران که از آرایه های ادبی زیادی استفاده می کردند؛ فهم اشعار را برای خواننده بسیار ساده کرده است.

با این حال استفاده از آرایه ها در اشعار او بسیار کم است ولی هر جا که از آن ها استفاده کرده لازم بوده به همین خاطر زیاد آن ها به چشم نمی آیند. با این حال اگر کمی در اشعار او جست وجو کنیم، خواهیم دید که بیشتر اشعار او برگرفته از قرآن و احادیثی است که از بزرگان نقل شده است با این وجود برخی از اشعار برگرفته از تفاسیر خود اوست که با خواندن کتاب های عرفانی دیگر آن ها را سروده است.

ما همچنین در آثار او از مدح پیامبر گرفته تا خودشکنی نفس را مشاهده می کنیم . با این حال هر فردی که اشعار او را می خواند به فکر فرو می رود و با روح و روان خود ارتباط برقرار می کند. به همین خاطر مبانی اندیشه او را می توان درون مایه عرفانی دانست و او را فردی درویش مسلک و عارف قلمداد کنیم.

عشاق نامه یا رساله ده فصل اثر منظوم دیگری از عراقی است که در قالب مثنوی و غزل و در بحر خفیف مسدس محذوف خلق گردیده است. احتمالاً پیش از او سرودن ده فصل یا عشاق نامه وجود داشته‌است اما این شاعر بزرگ با ابتکار این قالب ادبی را زنده ساخت و به آن رونق بسیاری بخشید.فخرالّدین عراقی در ۸ ذوالقعده ۶۸۸ ه‍. ق، در دمشق جشم از جهان فرو بست.

 

[CANDY]

وقتی که هفده ساله بود جمعی از قلندران به همدان وارد شدند و او نیز بهمراه آنان به هندوستان سفر کرد و در شهر ملتان به شاگردی شیخ بهاء الدین زکریا ملتانی وارد گشت و بعد از مدتی با دختر او پیمان ازدواج بست که از وی پسری آمد و نامش را کبیرالدین گذاشته اند .

بیست و پنج ساله بود که شیخ بهاءالدین ازدنیا رفت، در حالی‌که، عراقی را جانشین خود کرده بود .

بعد از هند، او به مکه و مدینه سفر کرد، و پس از حج به سمت روم روانه گشت. در قونیه، با مولانا دیدار داشت، و مدتها در مجالس سماع حضور می یافت .

فخر الدین عراقی پس از سال‌ها اقامت در روم به شام عزیمت کرد.

از او آثاری به نظم و نثر باقی مانده‌است. لمعات که مهمترین اثر منثور عراقی است در زمان صحبت صدرالدین قونوی و تحت تأثیر آثار ابن عربی به قلم تحریر درآمده است .

این کتاب ۲۷ لمعه دارد و موضوع اصلی آن عشق است که او به پیروی از سوانح احمد غزالی و با توجه به آراء ابن عربی ابعاد مختلف آن را نگاشته است .

مکاتیب و رساله اللطیفه فی الذوقیات از دیگر آثار منثور او است.دیوان اشعار وی نیز مشهور است گرچه او در بیشتر قوالب شعری طبع خود را آزموده، اما هنر شاعری او بیشتر در غزلیاتش به عرصه ظهور درآمده است.

آثار فخرالدین عراقی​

• مکاتیب و رساله اللطیفه فی الذوقیات
• لمعات
• مکاتیب
• دیوان اشعار