دانستنی تاریخ ترکمنستان

[CANDY]

کشور ترکمنستان ، کشوری در آسیای میانه می باشد که تا سال 1991 میلادی با نام جمهوری شورایی ترکمنستان ، یکی از جمهوری های تشکیل دهنده اتحادیه شوروی بود . این کشور از جنوب با افغانستان و ایران ، از شمال با ازبکستان و قزاقستان و از غرب با دریای خزر همسایه و از طریق این دریا با کشورهای جمهوری آذربایجان و روسیه نیز همسایه می باشد . نام کشور ترکمنستان از دو بخش «ترکمن» و «ستان» تشکیل شده که به معنای «سرزمین ترکمن ها» می باشد و بیشتر مردم این کشور از قوم ترکمن هستند و به زبان ترکمنی صحبت می کنند . 80 درصد از مساحت کشور ترکمنستان را بیابان قره قوم تشکیل می دهد که در این بیابان هر جا آب وجود داشته باشد روستاها و شهرهای بزرگ و پرجمعیتی به وجود آمده است و دارای آب و هوای خشک است ولی ناحیه رشته کوه کپه داغ در جنوب کشور و نزدیکی مرز ایران آب و هوای مناسبی دارد . شهرهای عشق آباد ، مرو و سایر شهرهای مهم کشور ترکمنستان در این ناحیه هستند . این کشور دارای منابع گاز بزرگ است که آن را به کشورهای مختلف از جمله ایران صادر می کند .

تاریخ باستانی محدوده جغرافیایی کشور ترکمنستان امروزی از حدود دو هزار سال قبل از میلاد با ورود اقوام ایرانی از تبار هند و اروپایی به منطقه آغاز می شود . به عبارتی که تاریخچه کشور ترکمنستان با پیروزی و فتوحات هخامنشیان در این سرزمین که جزیی از تاریخ ایران است ، شروع می شود .ایرانی تباران این منطقه جغرافیایی به صورت چادرنشینی و نیمه – ایلیاتی زندگی می ‌کردند. آب و هوای خشک بیابانی و زمین‌ های استپ درکشور ترکمنستان عامل زندگی کوچ ‌نشینی در آسیای مرکزی و اوراسیا بوده ‌است ، نوعی زندگی که پرورش و نگهداری اسب نقش به سزایی در فرهنگ و آداب مردمان داشته ‌است. برخی از این اقوام شناخته شده ایرانی شامل ماساگت‌ ها، سکاها، سغدها (اجداد خوارزمشاهیان) هستند .کشور ترکمنستان همواره محل گذری برای اقوام مهاجم و مهاجر جنوبی همانند تمدن‌های میان رودان، ایلام و تمدن دره سند بوده ‌است.

بیشتر ساکنین ترکمنستان در خلال استیلای ترکان غز یکتاپرست بودند. جمعیت ترکان غز زبان ترکی ترکمنی را با حکمرانی بر این منطقه رفته ‌رفته افزایش یافت و در دوران حکومت ترکان، فرهنگ اسلام که توسط اعراب به کشور ترکمنستان آورده شده بود با آداب و رسوم محلی ایرانی ادغام شد و بعدها این فرهنگ مخلوط شده، به نوبه خود تحت تأثیر و تغییر زمامداران ترک نظیر دودمان سلجوقیان قرار گرفت. در طول قرون وسطی، حمله چنگیزخان و مغول ها کشور ترکمنستان را ویران کرد و بعدها این ویرانی با تهاجم رقابت گونه تیمور لنگ و ازبک‌ ها بر این سرزمین، ادامه پیدا کرد.

 

[CANDY]

در تاریخچه کشور ترکمنستان آمده است که در دوران قاجار نیز حمله آقا محمد خان به ترکمن‌ های سوین خان در شمال گرگان، قیام خواجه یوسف کاشغری که خود را سلطان ترکستان معرفی می کرد، در منطقه استرآباد و گرگان‌ رود علیه حکومت فتحعل ی‌شاه، حمله آتانیاز حاکم خیوه به کمک طوایف ترکمن به سوی مشهد و سرخس در سال ۱۲۳۹ هجری قمری، شورش قیات خان رهبر ترکمن ‌های یموت جعفربای در ناحیه کمش ‌تپه علیه حکومت ایران در سال ۱۲۴۲، و جنگ مرو در سال‌ های ۸–۱۲۷۶ میان سپاه محمدشاه قاجار و ایلات ترکمن از مهمترین منازعات نظامی این دوران می باشد . در اواخر قرن نوزدهم، کشور ترکمنستان امروزی به شکلی اساسی به وسیله استیلا و یورش امپراتوری روسیه دچار تغییر اساسی شد و چند دهه بعد پس از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه با شکل‌گیری اتحاد جماهیر شوروی، از یک جامعه قبیله‌ای اسلامی به یک جامعه لنینیستی مطلقه تبدیل گردید. در سال ۱۹۹۱ میلادی کشور ترکمنستان به استقلال رسید. صفر مراد نیازوف یکی از رهبران محلی کمونیست، خود را به عنوان رهبر مطلقه و بلامنازع ترکمنستان معرفی کرد . او کشور ترکمنستان تازه استقلال یافته را به شکلی کامل، تحت اقتدارگرایی مطلق خود درآورد و تا پایان زمامداری خود (یعنی در سال ۲۰۰۶ میلادی) که با مرگش به پایان رسید در برابر دموکرات‌های سابق اتحاد جماهیر شوروی که رقیبان او بودند، مقاومت می‌ کرد.