ایرما
مدیر تالار دین و مذهب
پرسنل مدیریت
مقام‌دار آزمایشی
مدیر
ناظر
- نام هنری
- مسیحا
- آزمایشی
- ناظر+رمانیکی‌خوان
- مدیر
- تالار دین و مذهب
- شناسه کاربر
- 5244
- تاریخ ثبت‌نام
- 2023-05-28
- آخرین بازدید
- موضوعات
- 124
- نوشته‌ها
- 246
- پسندها
- 475
- امتیازها
- 318
- محل سکونت
- سرزمین هیچکسان
م عبدالله بنت حسن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اففاطمه، دختر حسن بن علی بن ابی‌طالب (علیه‌السلام)، از کسانی است که در کربلا حاضر بوده و در زمره اسیران کربلا می‌باشد.
۱ - نسب‌شناسی
ام عبدالله
[۱]
[۲]
[۳]
فرزند امام مجتبی (علیه‌السلام)، نامش فاطمه و مادرش ام ولد است. به او ام عبده
[۴]
و ام محمّد نيز گفته‌اند.
[۵]
مادر ایشان نیز ام اسحاق دختر طلحة بن عبیدالله التیمی بوده است.
[۶]
ظاهراً کنیه مشهور ایشان ام عبدالله است
[۷]
[۸]
[۹]
[۱۰]
و برخی اُم الحسن
[۱۱]
[۱۲]
را نیز ذکر کرده‌اند.
۲ - ازدواج
او با امام سجاد (علیه‌السلام) ازدواج كرد و از وى چهار فرزند به نام‌هاى امام محمد باقر (علیه‌السلام)، حسن، على و عبدالله متولد شد.
[۱۳]
[۱۴]
[۱۵]
[۱۶]
[۱۷]
[۱۸]
او اولین علوی بود که با یک علوی دیگر ازدواج کرد.
[۱۹]
به همین جهت، امام باقر (علیه‌السلام) فرزند این دو
[۲۰]
را «هاشمی من هاشمیین علوی من علویین؛ یک هاشمی که از پدر و مادر هاشمی است و یک علوی که از پدر و مادر علوی است» توصیف کرده‌اند.
[۲۱]
[۲۲]
او در خاندان امام حسن (علیه‌السلام)، در صداقت و راستگویی، بى‌نظير و نخستين زن علويه بود كه فرزند علوى (امام باقر (علیه‌السلام)]] ) به دنيا آورد.
[۲۳]
[۲۴]
[۲۵]
۳ - حضور درکربلا
ام عبدالله با عموى بزرگوارش، امام حسین (علیه‌السلام) به كربلا آمد و در لباس اسارت به کوفه و شام برده شد. در دوران اسارت شاهد در غل و زنجير بودن همسر (امام سجاد (علیه‌السلام))، گرسنگی و تشنگی فرزند (امام محمد باقر (علیه‌السلام)) و ديدن سرهاى خويشاوندان بر نيزه بود.
[۲۶]
[۲۷]
[۲۸]
[۲۹]
در منابع كهن و اخير اطلاعات ديگرى درباره‌ى نامبرده وجود ندارد.
۴ - فضایل
فاطمه دختر امام حسن (علیه‌السلام)، همسر امام سجاد (علیه‌السلام) و مادر امام باقر (علیه‌السلام)، زنی فاضل بوده و در منابع روایی، کرامتی نیز از ایشان نقل شده است.
امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند: «مادرم زیر دیواری نشسته بود که ناگاه دیوار شکاف خورد و صدای ریزش سختی به گوش رسید، مادرم با دست اشاره کرد و گفت: نه، به حق مصطفی! خدا به تو اجازه نداده که بر من فرود آیی. دیوار در هوا معلق بود تا مادرم از آن‌جا گذشت. سپس پدرم صد دینار از برای او صدقه داد».
[۳۰]
امام صادق (علیه‌السلام) مادربزرگ خود را چنین توصیف می‌کند: «کانَتْ صِدِّیقَةً لَمْ تُدْرَکْ فِی آلِ‌الْحَسَنِ امْرَاَةٌ مِثْلُهَا»؛
[۳۱]
«او صدیقه‌ای بود که در خاندان امام حسن (علیه‌السلام) زنی هم‌تراز او وجود نداشت».
در منابع حدیثی، روایتی از فاطمه بنت الحسن از پدرش امام حسن (علیه‌السلام)، نقل شده است.
[۳۲]
۵ - فرزندان
علاوه بر امام محمدباقر (علیه‌السلام) که مهم‌ترین فرزند فاطمه بنت الحسن بوده، عبدالله باهر نیز فرزند ایشان بوده است.
[۳۳]
عبدالله باهر انسانی فاضل و فقیه و متولی اوقاف پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) بود و سپس تولیت اوقاف امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) را نیز بر عهده گرفت.
[۳۴]
۶ - پانویس
| ۱. | ↑ حائری مازندرانی، مهدی، معالى السبطين، ج۲، ص۲۳۱. |
| ۲. | ↑ کحاله، عمر رضا، اعلام النساء، ص۶۰۳. |
| ۳. | ↑ ابن ابی‌الثلج بغدادی، محمد بن احمد، تاریخ اهل البیت، ص۱۲۲، محقق:جلالی حسینی، محمدرضا، قم، مؤسسه آل البیت (علیه‌السلام)، چاپ اول، ۱۴۱۰ق. |
| ۴. | ↑ ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب علیهم‌السلام، ج ۳، ص ۳۴۰. |
| ۵. | ↑ بغدادی، محمد بن سعد، ترجمة الامام الحسین بن علی علیهماالسلام و مقتله، ص ۷۸. |
| ۶. | ↑ شیخ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۲۰، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. |
| ۷. | ↑ مغربی، قاضی نعمان، شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار (ع)، ج۳، ص۲۷۶، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۹ق. |
| ۸. | ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۷۳، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق. |
| ۹. | ↑ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۱۹۸ ۱۹۹، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، نشر بنی‌هاشمی، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق. |
| ۱۰. | ↑ سبط بن جوزی، تذکرة الخواص، ص۱۹۵، قم، منشورات الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق. |
| ۱۱. | ↑ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۱۹۸ ۱۹۹، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، نشر بنی‌هاشمی، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق. |
| ۱۲. | ↑ اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، ج۲، ص۳۵۰، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، نشر بنی‌هاشمی، تبریز، چاپ اول، ۱۳۸۱ق. |
| ۱۳. | ↑ ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب علیهم‌السلام، ج ۳، ص ۳۱۱. |
| ۱۴. | ↑ شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد، ج ۲، ص ۱۵۵. |
| ۱۵. | ↑ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج۲، ص۳۲۰. |
| ۱۶. | ↑ دینوری، ابن قتیبه، المعارف، ص ۲۱۲. |
| ۱۷. | ↑ علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص۲۰. |
| ۱۸. | ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۴۷. |
| ۱۹. | ↑ طبری آملی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۲۱۷، قم، بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. |
| ۲۰. | ↑ ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل ابی‌طالب (علیه‌السلام)، ج۳، ص۳۳۸، قم، علامه، چاپ اول، ۱۳۷۹ق. |
| ۲۱. | ↑ شیخ مفید، محمد بن محمد، المقنعة، ص۴۷۳، قم، کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. |
| ۲۲. | ↑ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۶، ص۷۷، محقق:موسوی خرسان، حسن، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. |
| ۲۳. | ↑ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۴۶، ص۲۱۵. |
| ۲۴. | ↑ طبری شیعی، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص ۲۱۷. |
| ۲۵. | ↑ ابن شهرآشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب علیهم‌السلام، ج ۳، ص ۳۳۸. |
| ۲۶. | ↑ محلاتی، ذبیح الله، رياحين الشريعه، ج ۳، ص ۱۵. |
| ۲۷. | ↑ حسون، محمد و ام علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ص ۴۹. |
| ۲۸. | ↑ حائری مازندرانی، مهدی، معالى السبطين، ج ۲، ص ۲۳۶. |
| ۲۹. | ↑ بغدادی، محمد بن سعد، ترجمة الامام الحسین بن علی علیهماالسلام و مقتله، ص ۷۸. |
| ۳۰. | ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۶۹، محقق، غفاری، علی‌اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. |
| ۳۱. | ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۱، ص۴۶۹، محقق، غفاری، علی‌اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق. |
| ۳۲. | ↑ سید بن طاووس، رضی‌الدین علی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص۱۳۸، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۶ق. |
| ۳۳. | ↑ بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۴۷، بیروت، دارالفکر، چاپ اول، ۱۴۱۷ق. |
| ۳۴. | ↑ شیخ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۱۶۹، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، ۱۴۱۳ق. |
۷ - منبع
اسیران و جانبازان کربلا، مظفری سعید، محمد، ص۱۴۱-۱۴۲.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «فاطمه بنت الحسن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۲/۰۴.
نام موضوع : ام عبدالله بنت حسن
دسته : زندگی نامه امامان و پیامبران
