- شناسه کاربر
- 1221
- تاریخ ثبت‌نام
- 2021-11-20
- آخرین بازدید
- موضوعات
- 386
- نوشته‌ها
- 1,988
- راه‌حل‌ها
- 1
- پسندها
- 8,452
- امتیازها
- 558
- محل سکونت
- جزیره عشق❤️❤️
تا به حال تصور کرده اید که اگر دریاها وجود نداشتند، آن وقت جانداران و حیوانات دریایی چگونه و چجوری زندگی می کردند؟ منظورم این است که اصلا دنیا بدون دریاها و اقیانوس ها و ماهی ها و جانورهایشان اصلا چگونه بود؟ به نظر من که دنیای کاملا ناقصی بود! به هر حال در همین دنیای زیرآب که بدون آن زندگی انسان ها ناقص است، جانورانی وجود دارند که اکوسیستم و بیولوژیک جالبی در نوع خودشان دارند. یکی از این جانداران، کوسه نهنگ ها هستند. این کوسه نهنگ ها دارای شیوه ی زندگی و نقشه ی زیستی جالبی هستند و ما می خواهیم امروز در الی گشت این جاندار آبی را مورد بررسی قرار دهیم و در نهایت خوشحال می شویم اگر شما با ما تا به انتهای این مطلب همراه باشید.
کوسه نهنگ ها بر خلاف اسمشان که از دو اَبَر قدرت دریاهای آزاد تشکیل شده، خیلی هم روحیه ی لطیف و آرامی در حالت عادی دارند! کوسه نهنگ، اسم دیگرش وال کوسه یا کوسه ی کولی کر (Whale shark) است. شاید باورتان نشود اما این جانداران دریایی در واقع گونه ای از کوسه ها هستند که از حیوانات کوچک دریایی مانند پلانکتون ها تغذیه می کنند! این ماهی ها به علت دارا بودن جثه ی بزرگشان به کوسه نهنگ شهرت پیدا کرده اند و هیچ کدام از صفات دیگرشان همچون کوسه و یا نهنگ نیست. جالب است بدانید که کوسه نهنگ ها یکی از ده ها نوع کوسه ای هستند که به انسان ها به هیچ عنوان حمله نمی کنند.
کوسه نهنگ ها اسم علمی دارند که به آن رینکوندون تیپوس (Rhincodon typus) می گویند. کوسه نهنگ ها از بزرگ ترین ماهیان دنیا هستند که طول جثه ی آن ها تا ۱۸ متر هم می رسد. دهان این جانداران قوی الجثه به شکل انتهایی است. آن ها دارای خارهای آبششی بسیار بلندی هستند و از نظر ذائقه ی غذایی نیز، پلانکتون خوار هستند.
دندان های این ماهی ها کوتاه و کند هستند و به همین خاطر خلق و خوی درندگی در آنان وجود ندارد البته درباره ی نهنگ کوسه ها این را بدانید که این جاندار برعکس دیگر جانداران دریایی در قد و قواره ی خودش، فاقد پلاژیکند و پلک سوم هستند.
کوسه نهنگ ها
کوسه نهنگ ها که به آن ها کرکوسه هم می گویند، بسیار سست، تنبل و آرام هستند و همچنین سرعت شنای بسیار کندی دارند و اجازه می دهد که برخلاف دیگر ماهی ها، کشتی ها کاملاً به آن نزدیک شوند و به همین خاطر به آن کوسه ی کر نیز می گویند. از جمله ی دیگر ویژگی های کوسه نهنگ ها این است که آنان دندان های بسیار ریزی دارند، برای انسان و دیگر جانداران کاملاً بی خطر هستند و همانطور هم که بالاتر اشاره نمودیم، این جانداران با این جثه ی بزرگ غذای اصلیشان، ماهی های بسیار ریز و پلانکتون ها هستند و سرعت شنای آن ها نیز بسیار بسیار آرام است.
زیستگاه اصلی کوسه نهنگ ها در آب های نواحی حاره و زیرحاره است. البته لازم به ذکر است که این نوع کوسه در سواحل اسکاتلند و فیلیپین به وفور وجود دارند و در این نواحی می توان تا این جاندار را به فراوانی دید. البته این بدان معنا نیست که این ماهی در جاهای دیگر دنیا زندگی نمی کند بلکه، کوسه نهنگ ها در آب های خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند و اقیانوس اطلس و قسمتی از اقیانوس آرام نیز زندگی می کنند. این کوسه غذای خود را از طریق فیلتر کردن آب به دست می آورد و معمولاً از پلانکتون های جانوری تغذیه می کنند.
دلیل این که به نهنگ کوسه ها، وال کوسه هم گفته می شود این است که رژیم غذایی آن ها مانند وال ها است و از پلانکتون ها تغذیه می کنند. این جاندار دریایی را می توان به راحتی از طرح متفاوت روی بدن آن ها تشخیص داد که البته این الگوی خال دار در افراد مختلف با یکدیگر فرق دارد. تعداد این ماهی ها زیاد نیست و آن ها در معرض خطر هستند به همین دلیل تحت حفاظت قرار گرفته اند. این حیوانات تحت حفاظت صندوق جهانی طبیعت نیز قرار گرفته اند.
مهم ترین فعالیتی که صندوق جهانی طبیعت در زمینه ی این ماهی ها مخصوصا در خلیج دونسول در فیلیپین انجام دادند، درست کردن یک شناسنامه ی تصویری از کوسه نهنگ ها است. از این طریق برآورد می شود که در هر فصل چه تعداد کوسه نهنگ در این خلیج هستند. جالب است درباره ی این جانداران بدانید که هر کدام از این موجوات نقش و نگار منحصر به فرد خودشان را دارند و با یکدیگر فرق می کنند. این فرق در بین این جانداران همانند فرق اثر انگشت ها در بین انسان ها است. هر کدام از این جانداران با نقش و نگار منحصر به فرد خودش به صورت مشخصی کاملا شناسایی می شود. پوست بدن این جاندار همانند یک آسمان پر از ستاره های درخشان است.
به تازگی دانشمندان با نرم افزار تلسکوپ فضایی هابل قادر هستند تا موجودات زیر آب و مخصوصا این جاندار را رصد کنند. این نهنگ کوسه های بزرگ و به نظر دوست داشتنی در آب های ایران و همانطور که گفتیم خلیج فارس نیز زیست می کنند.
کوسه نهنگ ها در واقع به عنوان یکی از بزرگ ترین گونه های کوسه در آب های خلیج فارس شناخته می شود. این گونه در معرض خطر انقراض معمولاً نسبت به محیط اطراف خود و حتی صدای موتور لنج ها بی تفاوت است و به همین دلیل محلی ها به این ماهی کولی کر می گویند. اطلاعات وضعیت رفتاری کوسه ها در خلیج فارس بسیار محدود است و کمبودهای زیادی درباره ی رفتارشناسی آنان وجود دارد.
تا امروز نزدیک به ۳۰ گونه ی مختلف از کوسه ها در آب های خلیج فارس شناسایی شده که وضعیت ظاهری آن ها نیز اغلب با یکدیگر بسیار متفاوت است. در آب های خلیج فارس از کوسه ی ۷۰ تا ۸۰ سانتی تا کوسه های بالغ بر اندازه ی ۴ متر زندگی می کنند که کوسه نهنگ یکی از شاخص ترین این گونه ها است. با وجود این که اتحادیه ی جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی iucn، کوسه های نهنگی را در رده ی در معرض خطر دسته بندی کرده است اما هنوز هم عده ای از زیست شناسان دریایی بر این باور هستند که وضعیت حفاظتی برای جمعیت های ایزوله شده ی این گونه، از جمله در آب های خلیج فارس می تواند حادتر و خطرناک تر از این هم باشد.
تنها قانون حفاظتی کوسه ها در آب های ایران جریمه ی صید غیرمجاز آن ها است که قبلا رقمی در حدود ۳۰ میلیون تومان اعلام شده است. و اما زندگی کوسه نهنگ ها در خلیج دونسول فیلیپین چگونه است؟ اکثر محلی ها این ماهی را به بزرگی یک اتوبوس و هم وزن ۳ فیل اما با مغز یک موش توصیف می کنند.
در خلیج دونسول در جنوب لوزون، بهترین زمان برای ملاقات با این آبزی بی آزار و بسیار بزرگ که اصلا با انسان ها کاری هم ندارد، صبح ها است. بسیاری از کوسه نهنگ ها برای مدت طولانی یعنی حدود چندین ماه در نزدیکی ساحل می مانند. حضور این موجودات در این جزیره، زندگی مردم منطقه ی خلیج را عوض کرده است و علت آن هم این است که یک دهه ی پیش صندوق جهانی طبیعت و مقامات محلی برنامه هایی برای اکوتوریسم نهنگ ماهی های این منطقه تدوین کردند.
این تغییرات به نوعی بوده است که یکی از اهالی این منطقه می گوید که: کوسه نهنگ ها زندگی اهالی دونسول را تغییر داده اند و موجب اشتغال زایی برای آن ها شده اند. تاثیر این ماهی ها بیشتر بر روی زندگی صیادانی است که تنها محل درآمدشان ماهیگیری بوده است. از ۶ سال گذشته تا کنون ۴۰۰ عدد کوسه نهنگ در خلیج دونسول شناسایی شده اند.
اما بیایید تا به این بپردازیم که چه عاملی باعث شده است که کوسه نهنگ ها به سمت خلیج دونسول بروند و آن جا را برای زندگی و هم زیستی انتخاب نمایند؟ در منطقه ی لوزون و در کوه مایون، کوه آتشفشانی فعالی وجود دارد.
در فصل های بارانی منابع معدنی غنی ای از کوه آتشفشانی به سمت خلیج دونسول سرازیر می شوند و از آن طریق وارد اقیانوس می شود. این منابع معدنی رشد پلانکتون ها در دریا را تسریع می کند و بنابراین به این صورت غذای مورد علاقه ی کوسه نهنگ ها به وفور در این منطقه وجود دارد. البته از نظر اکوسیستماتیک، جزایر فیلیپین در قلب منطقه ای به نام مثلث مرجانی قرار گرفته است ک همین نشانگر منطقه ای با اکوسیستم پیچیده در میان اقیانوس هند و آرام است که جانداران بسیاری را به سمت خود جلب می کند. از طرفی دیگر گوناگونی موجوادات دریایی و تنوع زیست محیطی در این منطقه از هرکجای دیگری در جهان بالاتر است و به همین دلیل دانشمندان معتقدند که مثلث مرجانی این منطقه ی زیستی بسیار منحصر به فرد است.
از طرفی دیگر، صخره های مرجانی کوچک و بزرگ محل ایده آلی برای تولید مثل و رشد و نمو موجودات دریایی است و در این منطقه به وفور وجود دارد. به هر حال این جاندار بزرگ و دریایی، بر خلاف اسمش و جثه ی بزرگش اصلا ترسناک و خطرناک نیست و هر کجا که پلانکتون ها باشند، اثری از این جاندار می توان دید.
کوسه نهنگ ها بر خلاف اسمشان که از دو اَبَر قدرت دریاهای آزاد تشکیل شده، خیلی هم روحیه ی لطیف و آرامی در حالت عادی دارند! کوسه نهنگ، اسم دیگرش وال کوسه یا کوسه ی کولی کر (Whale shark) است. شاید باورتان نشود اما این جانداران دریایی در واقع گونه ای از کوسه ها هستند که از حیوانات کوچک دریایی مانند پلانکتون ها تغذیه می کنند! این ماهی ها به علت دارا بودن جثه ی بزرگشان به کوسه نهنگ شهرت پیدا کرده اند و هیچ کدام از صفات دیگرشان همچون کوسه و یا نهنگ نیست. جالب است بدانید که کوسه نهنگ ها یکی از ده ها نوع کوسه ای هستند که به انسان ها به هیچ عنوان حمله نمی کنند.
کوسه نهنگ ها اسم علمی دارند که به آن رینکوندون تیپوس (Rhincodon typus) می گویند. کوسه نهنگ ها از بزرگ ترین ماهیان دنیا هستند که طول جثه ی آن ها تا ۱۸ متر هم می رسد. دهان این جانداران قوی الجثه به شکل انتهایی است. آن ها دارای خارهای آبششی بسیار بلندی هستند و از نظر ذائقه ی غذایی نیز، پلانکتون خوار هستند.
دندان های این ماهی ها کوتاه و کند هستند و به همین خاطر خلق و خوی درندگی در آنان وجود ندارد البته درباره ی نهنگ کوسه ها این را بدانید که این جاندار برعکس دیگر جانداران دریایی در قد و قواره ی خودش، فاقد پلاژیکند و پلک سوم هستند.
کوسه نهنگ ها
کوسه نهنگ ها که به آن ها کرکوسه هم می گویند، بسیار سست، تنبل و آرام هستند و همچنین سرعت شنای بسیار کندی دارند و اجازه می دهد که برخلاف دیگر ماهی ها، کشتی ها کاملاً به آن نزدیک شوند و به همین خاطر به آن کوسه ی کر نیز می گویند. از جمله ی دیگر ویژگی های کوسه نهنگ ها این است که آنان دندان های بسیار ریزی دارند، برای انسان و دیگر جانداران کاملاً بی خطر هستند و همانطور هم که بالاتر اشاره نمودیم، این جانداران با این جثه ی بزرگ غذای اصلیشان، ماهی های بسیار ریز و پلانکتون ها هستند و سرعت شنای آن ها نیز بسیار بسیار آرام است.
زیستگاه اصلی کوسه نهنگ ها در آب های نواحی حاره و زیرحاره است. البته لازم به ذکر است که این نوع کوسه در سواحل اسکاتلند و فیلیپین به وفور وجود دارند و در این نواحی می توان تا این جاندار را به فراوانی دید. البته این بدان معنا نیست که این ماهی در جاهای دیگر دنیا زندگی نمی کند بلکه، کوسه نهنگ ها در آب های خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند و اقیانوس اطلس و قسمتی از اقیانوس آرام نیز زندگی می کنند. این کوسه غذای خود را از طریق فیلتر کردن آب به دست می آورد و معمولاً از پلانکتون های جانوری تغذیه می کنند.
دلیل این که به نهنگ کوسه ها، وال کوسه هم گفته می شود این است که رژیم غذایی آن ها مانند وال ها است و از پلانکتون ها تغذیه می کنند. این جاندار دریایی را می توان به راحتی از طرح متفاوت روی بدن آن ها تشخیص داد که البته این الگوی خال دار در افراد مختلف با یکدیگر فرق دارد. تعداد این ماهی ها زیاد نیست و آن ها در معرض خطر هستند به همین دلیل تحت حفاظت قرار گرفته اند. این حیوانات تحت حفاظت صندوق جهانی طبیعت نیز قرار گرفته اند.
مهم ترین فعالیتی که صندوق جهانی طبیعت در زمینه ی این ماهی ها مخصوصا در خلیج دونسول در فیلیپین انجام دادند، درست کردن یک شناسنامه ی تصویری از کوسه نهنگ ها است. از این طریق برآورد می شود که در هر فصل چه تعداد کوسه نهنگ در این خلیج هستند. جالب است درباره ی این جانداران بدانید که هر کدام از این موجوات نقش و نگار منحصر به فرد خودشان را دارند و با یکدیگر فرق می کنند. این فرق در بین این جانداران همانند فرق اثر انگشت ها در بین انسان ها است. هر کدام از این جانداران با نقش و نگار منحصر به فرد خودش به صورت مشخصی کاملا شناسایی می شود. پوست بدن این جاندار همانند یک آسمان پر از ستاره های درخشان است.
به تازگی دانشمندان با نرم افزار تلسکوپ فضایی هابل قادر هستند تا موجودات زیر آب و مخصوصا این جاندار را رصد کنند. این نهنگ کوسه های بزرگ و به نظر دوست داشتنی در آب های ایران و همانطور که گفتیم خلیج فارس نیز زیست می کنند.
کوسه نهنگ ها در واقع به عنوان یکی از بزرگ ترین گونه های کوسه در آب های خلیج فارس شناخته می شود. این گونه در معرض خطر انقراض معمولاً نسبت به محیط اطراف خود و حتی صدای موتور لنج ها بی تفاوت است و به همین دلیل محلی ها به این ماهی کولی کر می گویند. اطلاعات وضعیت رفتاری کوسه ها در خلیج فارس بسیار محدود است و کمبودهای زیادی درباره ی رفتارشناسی آنان وجود دارد.
تا امروز نزدیک به ۳۰ گونه ی مختلف از کوسه ها در آب های خلیج فارس شناسایی شده که وضعیت ظاهری آن ها نیز اغلب با یکدیگر بسیار متفاوت است. در آب های خلیج فارس از کوسه ی ۷۰ تا ۸۰ سانتی تا کوسه های بالغ بر اندازه ی ۴ متر زندگی می کنند که کوسه نهنگ یکی از شاخص ترین این گونه ها است. با وجود این که اتحادیه ی جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی iucn، کوسه های نهنگی را در رده ی در معرض خطر دسته بندی کرده است اما هنوز هم عده ای از زیست شناسان دریایی بر این باور هستند که وضعیت حفاظتی برای جمعیت های ایزوله شده ی این گونه، از جمله در آب های خلیج فارس می تواند حادتر و خطرناک تر از این هم باشد.
تنها قانون حفاظتی کوسه ها در آب های ایران جریمه ی صید غیرمجاز آن ها است که قبلا رقمی در حدود ۳۰ میلیون تومان اعلام شده است. و اما زندگی کوسه نهنگ ها در خلیج دونسول فیلیپین چگونه است؟ اکثر محلی ها این ماهی را به بزرگی یک اتوبوس و هم وزن ۳ فیل اما با مغز یک موش توصیف می کنند.
در خلیج دونسول در جنوب لوزون، بهترین زمان برای ملاقات با این آبزی بی آزار و بسیار بزرگ که اصلا با انسان ها کاری هم ندارد، صبح ها است. بسیاری از کوسه نهنگ ها برای مدت طولانی یعنی حدود چندین ماه در نزدیکی ساحل می مانند. حضور این موجودات در این جزیره، زندگی مردم منطقه ی خلیج را عوض کرده است و علت آن هم این است که یک دهه ی پیش صندوق جهانی طبیعت و مقامات محلی برنامه هایی برای اکوتوریسم نهنگ ماهی های این منطقه تدوین کردند.
این تغییرات به نوعی بوده است که یکی از اهالی این منطقه می گوید که: کوسه نهنگ ها زندگی اهالی دونسول را تغییر داده اند و موجب اشتغال زایی برای آن ها شده اند. تاثیر این ماهی ها بیشتر بر روی زندگی صیادانی است که تنها محل درآمدشان ماهیگیری بوده است. از ۶ سال گذشته تا کنون ۴۰۰ عدد کوسه نهنگ در خلیج دونسول شناسایی شده اند.
اما بیایید تا به این بپردازیم که چه عاملی باعث شده است که کوسه نهنگ ها به سمت خلیج دونسول بروند و آن جا را برای زندگی و هم زیستی انتخاب نمایند؟ در منطقه ی لوزون و در کوه مایون، کوه آتشفشانی فعالی وجود دارد.
در فصل های بارانی منابع معدنی غنی ای از کوه آتشفشانی به سمت خلیج دونسول سرازیر می شوند و از آن طریق وارد اقیانوس می شود. این منابع معدنی رشد پلانکتون ها در دریا را تسریع می کند و بنابراین به این صورت غذای مورد علاقه ی کوسه نهنگ ها به وفور در این منطقه وجود دارد. البته از نظر اکوسیستماتیک، جزایر فیلیپین در قلب منطقه ای به نام مثلث مرجانی قرار گرفته است ک همین نشانگر منطقه ای با اکوسیستم پیچیده در میان اقیانوس هند و آرام است که جانداران بسیاری را به سمت خود جلب می کند. از طرفی دیگر گوناگونی موجوادات دریایی و تنوع زیست محیطی در این منطقه از هرکجای دیگری در جهان بالاتر است و به همین دلیل دانشمندان معتقدند که مثلث مرجانی این منطقه ی زیستی بسیار منحصر به فرد است.
از طرفی دیگر، صخره های مرجانی کوچک و بزرگ محل ایده آلی برای تولید مثل و رشد و نمو موجودات دریایی است و در این منطقه به وفور وجود دارد. به هر حال این جاندار بزرگ و دریایی، بر خلاف اسمش و جثه ی بزرگش اصلا ترسناک و خطرناک نیست و هر کجا که پلانکتون ها باشند، اثری از این جاندار می توان دید.
