پزشکی کم شنوایی و انواع آن را بشناسیم

[sara°⁸]

حمید جلیلوند استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دبیر انجمن علمی شنوایی‌شناسی ایران درباره شیوع کم‌شنوایی و ناشنوایی در ایران اظهار کرد: از نظر کم‌شنوایی و ناشنوایی، آمار کشور ما شبیه آمار جهانی است به طوری که از هر هزار نوزاد متولدشده، یک تا سه نوزاد به کم‌شنوایی و ناشنوایی دچار هستند.
او بیان کرد: کم‌شنوایی محدوده‌ای خاص دارد بنابراین کم‌شنوایی به پنج نوع خفیف، ملایم، متوسط، شدید و عمیق تقسیم‌بندی می‌شود که کم‌شنوایی عمیق نزدیک ناشنوایی است.
آستانه شنوایی چقدر است؟
دبیر انجمن علمی شنوایی‌شناسی ایران افزود: آستانه شنوایی بر حسب دِسی‌بل بیان می‌شود؛ اگر فرد صدا‌های کمتر از ۱۵ دسی‌بل را بشنود، شنوایی او در محدوده نرمال قرار دارد و اگر پایین‌ترین شدت صدایی که شخص به آن واکنش نشان می‌دهد ۹۰ تا ۱۰۰ دسی‌بل باشد، چنین فردی به کم‌شنوایی عمیق مبتلاست.
جلیلوند درباره علل ایجاد کم‌شنوایی تأکید کرد: عوامل ژنتیکی در ایجاد کم‌شنوایی نقش دارند؛ به طوری که در ازدواج‌های فامیلی اغلب کم‌شنوایی زیاد مشاهده می‌شود. اگر مادر باردار در معرض ویروس سیتومگالوویروس (CMV) قرار گیرد، باید مادر و نوزاد هر ۲ از نظر این ویروس آزمایش شوند تا مشخص شود که آیا آنها به این ویروس دچار هستند یا خیر؛ در سه ماه نخست بارداری همه اندام‌های آناتومی نوزاد (دست‌ها، پاها، گوش‌ها و چشم‌ها) شکل می‌گیرند بنابراین مادر باردار باید اصول بهداشتی را به طور کامل رعایت کند تا در معرض ویروس‌های مختلف قرار نگیرد، زیرا مواجهه با این ویروس‌ها آسیب‌های شدید را به مادر و جنین وارد می‌کند.
او افزود: اگر مادر باردار به عفونت‌ها یا بیماری‌های متابولیکی دچار باشد هم این احتمال وجود دارد که نوزادش به کم‌شنوایی مبتلا شود. در صورتی که در هنگام تولد نوزاد اکسیژن کافی به او نرسد، نوزاد می‌تواند به کم‌شنوایی دچار شود یا اگر نوزاد متولدشده به زردی شدید مبتلا باشد به طوری که خونش عوض شود، چنین نوزادی ممکن است به کم‌شنوایی مبتلا شود. بنابراین نوزادانی که به زردی شدید دچار هستند باید در فواصل منظم شنوایی آنها بررسی شود.
دبیر انجمن علمی شنوایی‌شناسی ایران تأکید کرد: اگر نوزاد به مدت طولانی، به شکل پیوسته و با شدت زیادی در معرض سر و صدای صنعتی قرار گیرد هم ممکن است به کم‌شنوایی مبتلا شود، بنابراین نوزادان را باید از آلودگی‌های صوتی دور نگه داریم. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند، افرادی که به مدت طولانی به شکل پیوسته و با شدت زیاد در معرض سر و صدای صنعتی هستند و همچنین با مواد شیمیایی سر و کار دارند، برای مثال اشخاصی که در کارخانه‌های رنگ‌رزی کار می‌کنند، بیشتر مستعد کم‌شنوایی هستند.
جلیلوند تصریح کرد: جوانانی که در معرض سر و صدای بلند هستند و دخانیات مانند قلیان استعمال می‌کنند، بیشتر به کم‌شنوایی مبتلا می‌شوند.
کم‌شنوایی در کمین چه نوزادانی است؟
او گفت: نوزادان زودرس و کم‌وزن در معرض کم‌شنوایی قرار دارند، همچنین اگر هنگام تولد نوزاد اکسیژن کافی به او نرسد یا اینکه او به زردی شدید مبتلا باشد هم این امکان وجود دارد که چنین نوزادی به کم‌شنوایی مبتلا شود. نوزادانی که به بیماری‌های کبدی، کلیوی، متابولیکی و نورولوژیکی مبتلا هستند هم در معرض کم‌شنوایی قرار دارند همچنین اگر مادر در دوران بارداری بیماری گرفته باشد و این بیماری به نوزاد منتقل شده باشد، این نوزاد ممکن است به کم‌شنوایی دچار شود.
دبیر انجمن علمی شنوایی‌شناسی ایران اظهار کرد: خوشبختانه غربالگری شنوایی در کشور ما اجباری شده است؛ کم‌شنوایی معلولیتی پنهان است، بنابراین اگر بتوانیم شیوع کم‌شنوایی را در جامعه کاهش دهیم، می‌توانیم از هزینه‌های سنگینی که به دولت متحمل می‌شود، جلوگیری کنیم.
جلیلوند بیان کرد: ما برای نوزادانی که متولد می‌شوند تا یک ماهگی مشخص می‌کنیم که شنوایی آنها طبیعی است یا خیر و تا سه ماهگی معلوم می‌کنیم که کدام قسمت دستگاه شنوایی مشکل دارد و این مشکل چقدر است و تا ۶ ماهگی نوع درمان مشخص می‌شود. مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهند که کودکانی که از ۶ ماهگی درمان کم‌شنوایی برای آنها آغاز می‌شود همچون کودکان عادی رشد می‌کنند؛ این کودکان حتی می‌توانند در مدارس عادی ادامه تحصیل دهند.
او یادآوری کرد: خانواده‌ها باید غربالگری شنوایی را جدی بگیرند؛ انجام دو تست OAE و ABR در بدو تولد نوزادان برای ارزیابی شنوایی آنها ضروری است. این تست‌ها در هنگام خواب نوزاد در کمتر از ۱۰ دقیقه انجام می‌شوند؛ کم‌شنوایی و ناشنوایی می‌تواند بر عملکرد ذهنی افراد هم اثر منفی بگذارد.