معرفی فیکوس لیتارا

[H A D I S]

فیکوس لیراتا یا فیکوس برگ ویلونی با نام علمی Ficus lyrata از خانواده Moraceae (انجیر) و بومی غرب آفریقاست.

این گیاه همیشه سبز با برگ‌های براق به شکل پنج ضلعی یا شبیه به یک ویلون و چرم مانند با حاشیه مواج که دارد، منظره خاص و منحصر به فردی از خود نمایان می‌کند. رنگ برگ‌ها سبز تیره با رگبرگ روشن هستند. اندازه برگ‌ها ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر بوده و جنبه تزئینی آن زیاد است. اندازه برگ‌ها و طرز قرار گرفتن آن‌ها بر روی ساقه به این گیاه علیرغم جثه نسبتا بزرگش شکل دلپذیری میدهد. لیراتا در محل اصلی خود درخت بزرگی است که ارتفاع آن به ۱۲ متر هم میرسد ولی در آپارتمان ارتفاع آن تا ۲ متر یا بیشتر میرسد.







گیاه فیکوس لیراتا

این درخت زینتی مخصوص مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری است و می‌توان آن را در گلدان نیز نگهداری کرد.

ولی در صورت کاشت در زمین از رشد به مراتب سریع‌تری برخوردار می‌باشد.

برگ‌های فیکوس لیراتا علاوه بر تصفیه کردن و کاهش گرد و غبار هوا، رطوبت محیط را هم کنترل می‌کند.

همین موضوع باعث شده تا این گیاه باعث کاهش ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی، گلودرد و عطسه شود.

این گیاه تا حدودی سمی است و خورده شدن برگ‌های این گیاه ( فرقی نمی‌کند توسط سگ، گربه و یا کودک ) می‌تواند باعث بروز عوارض شود.

 

[H A D I S]

شرایط نگهداری گیاه فیکوس لیراتا آبیاری

خاک گلدان همواره مرطوب باشد.

به علت داشتن برگ‌های بزرگ و پهن میزان تبخیر آب زیادی دارد و بخاطر همین موضوع باید گیاه را بیشتر آبیاری کرد.

پس هر زمان دیدید خاک تا عمق ۲ الی ۳ سانتی متری خشک شده آب بدهید.

البته آبیاری زیاد باعث ریزش برگ‌ها می‌شود.

اگر به فیکوس لیراتا زیاد‌تر از حد آب بدهید برگ‌هایش زرد و شروع به ریزش می‌کنند.

بعد از آبیاری، آب اضافی باید کاملا از گلدان خارج شود و خاک گلدان غرق در آب نماند.

وقتی که آب اضافی در زیرگلدانی جمع شد، آن را خالی کنید.

اگر به این گیاه کم هم آب بدهید برگ‌های جدید قهوه‌ای می‌شوند و می‌ریزند.



نور

نیاز به نور خوب و غیر مستقیم دارد، اما اصلا نباید آفتاب مستقیم به این گیاه بتابد، چرا که برگ‌ها شروع به سوختن می‌کنند.

نزدیک پنجره جنوبی بهترین نور را برای این گیاه فراهم میکند.

هر هفته یکبار هم گلدان را بچرخانید تا گیاهتان سایه رشد نشود.

اگر مقدار نور کافی باشد گیاه سریع تر رشد می‌کند.

هفته‌ای یک بار پشت و روی برگ‌های آن را با دستمال مرطوب و نرم به آرامی تمیز کنید تا گرد و غبار روی برگ‌های آن ننشیند و جذب نور تا حد ممکن زیاد شود.

این نکته‌ مهمی است چون برگ‌های بزرگ این گیاه گرد و غبار را به راحتی به خودش جذب می‌کند.

نور کم باعث ریزش برگ‌های سبز می‌شود و گیاهی کچل خواهیدداشت.





رطوبت

به خاطر بزرگ بودن برگ‌ها و سطح تبخیر بالا به رطوبت بالایی احتیاج دارد.

زیرا این گیاه بومی مناطق گرم و مرطوب است و در طول تکامل خود به هوای شرجی عادت کرده‌است.

نیاز به غبار پاشی روزانه دارد.

ترجیحا روزی ۲ بار یکبار صبح و یکبار هم شب با آب بدون املاح مثل آب جوشیده سرد شده غبار پاشی کنید.

برای این‌که مقدار رطوبت هوای آن را زیادتر کنید می‌توانید گلدان‌های دیگر را هم کنارش بگذارید چون گیاهان در کنار هم می‌توانند رطوبت هوای اطرافشان را زیاد کنند.

با روش آب و سنگریزه در زیر گلدانی طوری که با گلدان در تماس نباشد، نیز میتوان رطوبت پایداری برای آن ایجاد کرد.



? خاک

به خاکی با زهکش خوب و دارای مواد آلی فراوان نیاز دارد.

ترکیب نصف پیت ماس + نصف پرلیت دانه درشت ترکیب مناسبی است.

از خاک کاکتوس یا خاک رس باغچه به هیچ عنوان استفاده نکنید.

ترکیب پیت ماس + پرلیت + کوکوپیت + تکه های شن درشت نیز میتواند ترکیب فوق العاد‌ه‌ای برای این گیاه زیبا باشد.





کود

فیکوس لیراتا به کودهای قوی نیازی ندارد.

اما بهتر است در زمان رشد آن ( بهار تا پاییز)، ماهی یکبار کمی کود مایع رقیق شده مانند کود سه بیست به آن اضافه کنید.

البته زیاده‌روی در کوددهی باعث سوختگی برگ‌ها خواهدشد پس حتما در میزان استفاده شده دقت کافی را داشته‌باشید.





?️ دما

دمای متوسط اتاق یعنی ۱۶ تا ۲۵ درجه برای آن مناسب است.

این گیاه به هوایی با دمای ثابت نیازمند است و به نوسانات دمایی حساس میباشد.

یعنی اگر مثلا از سمت چپ درب باز شود و باد سردی به داخل بوزد برگ‌های سمت چپ خواهدریخت.

دمای پایین باعث ریزش برگ‌ها خواهدشد به هیچ‌وجه در معرض باد و وسایل گرمایشی و سرمایشی قرار ندهید .



تکثیر فیکوس لیراتا

فیکوس لیراتا را میتوان به سه روش مختلف تکثیر نمود:

روش قلمه ساقه، خوابانیدن هوایی و تکثیر برگ.



? روش قلمه ساقه

زمان مناسب برای گرفتن قلمه اوایل بهار می‌باشد.

برای این کار از انتهای ساقه قلمه‌هایی به طول ۱۰-۱۵ سانت که حداقل دارای یک برگ و سه بند باشد را از گیاه مادری جدا می‌کنید.

برش درست از زیر بند سوم یا آخر باشد.

برگ‌های تحتانی قلمه را قطع کنید و ۲ برگ روی قلمه بماند.

سپس سطح آن دو برگ را نیز با چاقو ببرید و کوچک کنید.

قلمه را به مدت ۲۴ ساعت در سایه قرار دهید تاشیره آن خارج شود.

برای موفقیت بیشتر از هورمون ریشه‌زایی هم می‌توانید استفاده‌کنید.

سپس قلمه‌ها را در ماسه شسته شده بکارید.

اطراف قلمه را با فشار انگشت محکم کنید.

توجه داشته‌باشید که حرارت ۲۵ درجه را برای قلمه فراهم کنید و بعد از ۱-۲ ماه مشاهده می‌کنید که قلمه‌ها ریشه‌دار شده.

حالا می‌توانید به گلدان جدید با خاک مناسب گفته‌شده منتقل کنید.





? روش خوابانیدن هوایی

اوایل بهار یا پاییز از این روش میتوان استفاده کرد.

برای اینکار شاخه‌هایی با قطر حدود ۸ تا ۲۰ میلی‌متر (حدودا قطر یک خودکار) را که جوان و قوی هستند انتخاب کرده.

سپس ما بین دو بند شاخه برشی سطحی به طول حدود ۲ سانتی‌متر از پایین به بالا ایجاد کنید.

در صورت وجود برگ در نزدیکی محل برش ساقه، برگ را حذف کنید تا فضا برای کار کردن فراهم باشد.

این برش باید در داخل پوست ساقه شکاف ایجاد کند.

بهتر است پابین لایه پوست و چوب گیاه مانعی مثل یک تکه چوب نازک مثل چوب کبریت قرار داده‌شود.

در صورتی که هورمون ریشه زایی در اختیار دارید محل برش را به آن آغشته نمایید تا بهتر و سریع‌تر ریشه دهد.

سپس محل برش داده‌شده را با خزه مرطوب و سپس پلاستیک بپوشانید.

نکته مهم اینکه خزه را از قبل درون ظرف آب گذاشته تا خوب مرطوب شده باشد و قبل از گذاشتن روی ساقه گیاه کمی آن را فشار دهید تا آب اضافی در خزه خارج شود.

قسمت پایین و بالای پلاستیک را با تکه ای نخ دور شاخه ببندید.

هر روز محل را با اسپری آب مرطوب کنید.

می‌توانید بالای پلاستیک را باز کرده و آب بر روی آن اسپری کنید یا از طریق یک سرنگ کوچک آب را به زیر پلاستیک تزریق کنید.

بعد از حدود یک تا دو ماه محل برش داده شده ریشه دار می‌شود و شما می‌توانید شاخه را از قسمت زیرین ریشه قطع کنید و درگلدان جدید بکارید.



? روش قلمه برگ

شما برای این کار ابتدا برگ‌های نسبتا جوان را انتخاب کنید.

و از انتها آن‌ها را از گیاه جدا کرده و داخل خاک و یا آب قرار دهید تا ریشه دار شوند.

سپس به گلدانی با خاک مناسب منتقل کنید.





هرس کردن

هرس کردن و بریدن برگ‌ها باعث می‌شود رشد گیاه بهبود پیدا کند.

هر از گاهی برگ‌های آسیب‌دیده و خراب گیاه را با قیچی جدا کنید تا گیاه انرژی خودش را صرف رشد بیش‌تر و غذارسانی به برگ‌های سالم کند.

اگر شاخه‌های فرعی گیاه هم جلوی رفت و آمد را گرفته یا فضای محل زندگی‌تان را بیش از حد شلوغ کرده‌است، می‌توانید آن را قیچی کنید.

دقت کنید که شاخه‌ فرعی را از جایی برش بزنید که حداقل ۳ سانتی‌متر با شاخه‌ اصلی فاصله داشته‌باشد تا آسیبی به شاخه‌ی اصلی گیاه نرسد.