آموزش سبک معماری فراکتال

[Nstrn_jz]

معماری فراکتال ﭼﻴﺴﺖ؟
ايده ي هماهنگي و تطبيق ساختمان‌ها با طبيعت به دوران باستان، مصر، چين، رومی ها و يوناني ها مي‌رسد. در آغاز قرن بيست و يكم، گرايش‌هاي نسبت به پايداري در ساختمان‌ها، چالش‌هايي را در معماری به دنبال داشت كه تبديل به پاسخ‌هاي جديد در طراحي شدند. هندسه‌ي معماری فراكتال، به عنوان زبان طبيعت، نقش عمده اي در توسعه ي فرم‌هاي جديد در طراحي معماري و ساختمان‌سازي پايدار داشته است.
فراكتال ها مجموع‌هاي خود مشابه هستند كه از مقياس‌هاي كوچكتري ساخته شده اند، كپي از خودشان هستند و دارنده‌ي خود مشابهتي در سراسر مقياس‌ها هستند. به اين معنا كه آن‌ها الگوهاي خود را به طور بينهايت در مقياس كوچك تكرار كرده اند. تاريخچه رياضي معماری فراكتال با رياضيدان كارل وايرشتراس در سال ۱۹۷۲ بر ميگردد. در سال ۱۹۰۴ فون كخ، تابع وايرشتراس را دوباره بازگو كرد و به آن تعريف هندسه‌ي مشابهي داد كه امروزه به برف دانه‌ي كخ معروف است. در اواخر قرن نوزدهم، درباره فراكتال تحقيقات بيشتري صورت گرفت. در سال ۱۹۷۵ ،مندلبرو مجموعه مطالعات را گردهم آورد و آن را «فراكتال» ناميد.
ﻫﻨﺪﺳﻪ‌ی معماری فراکتال در ایران
الگوهاي معماری فراکتال در ساختمان‌هاي ابتدايي در شهرك هاي باستاني مايا ديده شده است. در اروپا، فراكتال‌ها در ساختمانهاي اوايل قرن دوازدهم پيدا شد. كفپوش كليساي جامع اناگني در ايتاليا با ده‌ها تن موزاييك فراكتالي آراسته شده است. در ساير سازه‌ها، فراكتال‌ها در سطوح سازهاي متفاوتي اعمال شده كه نشانگر قدرت و تعادل است و در برخي از مناطق اروپايي، در آسياي خاورميانه و آسيا نيز ديده شده است.
فراكتال‌ها الهام بخش ساير طراحاني نظير زاها حديد، دانيل ليبنسكيند، فرانك گري نيز بوده اند. معماران ابراهيم و همكاران در دهه هاي ۱۹۸۰ شروع به تطبيق طراحي ساختمان‌هايشان با هندسه معماری فراكتال کردند. يسوس و همكاران در ميان اولين طراحاني بودند كه از هندسه و طراحي فراكتال در معماري استفاده كردند و برنامه رايانه اي را توسعه بخشيدند كه به كاربرد فراكتال در معماري كمك كرد.

در دهه هاي ۱۹۹۰ ،درخت فراكتال به عنوان مسير زيرساختي در طراحي معماري و برنامه ريزي شهري به كار گرفته شد. همچنين معماران مدرني نظير ميس ون دروهه و لوكوبوزيه نيز از فراكتال در طراحي آثارشان از الهام گرفته اند.

 

[Nstrn_jz]

ویژگی‌های معماری فراکتال در طبیعت
– نامنظمی در ظاهر، نوعی ساختار آشوب
– تشابه بصری در هر مقیاسی
– هارمونی و متحدالشکلی در هر مقیاسی
– خود مشابهی به نحوی که هر فراکتال معادل سامان کلی است
– در هیچ مقیاسی، طولی نیست
– دارای بعدهای اعشاری است
– هندسه بی‌قاعده است تا این‌که از طریق هندسه اقلیدسی قابل تعریف باشد
– ریتم تکراری در اشکال معماری فراکتال است که سبب رسیدن به تعادل است
– هیچ خط مستقیمی در اشکال فراکتالی وجود ندارد. اشکال داخلی و لبه‌ها صاف و هموار نیستند بلکه اسفنجی و تاب‌خورده‌اند

 

[Nstrn_jz]

مرکز خرید آدیس آبابا در اتیوپی طراحی شده توسط Fellow Xavier Vilata است.
الگوی منحصر به فردی در نمای ساختمان وجود دارد که الهام گرفته شده از نقوش زیبا و جسورانه بر روی لباس زنان اتیوپیایی است. اما اگر بیشتر دقت شود طراحی نما بر اساس هندسه‌ی معماری فراکتال است. نمای ساختمان با توجه به شرایط آب و هوایی بومی و فرهنگ سنتی شکل گرفته است.

نما به عنوان محافظی در برابر نور آفتاب عمل کرده و نور و تهویه طبیعی را در فضای داخلی کنترل کرده است. سازه‌ی ‌نما از سیستم بتن پیش‌ساخته سبک‌وزن ساخته شده و اشکال ‌آن برگرفته شده از الگوی هندسی معماری فراکتال اتیوپی سنتی است که معمولا در پارچه‌های محلی دیده شده است.
سیستم تهویه منفعل و نورطبیعی کنترل شده بین پوسته‌ی ساختمان و آتریوم داخلی به نحوی انجام گرفته است که فضای داخلی را قادر می‌سازد تا حس بودن در هوای باز و تعادل روشنایی وجود داشته باشد.