آموزش سبک معماری بیزانس

[Nstrn_jz]

معماری بیزانسی، سبکی بود که در قرون وسطی و در دوران حکومت امپراطور روم شرقی یعنی ژوستینین یا همان یوستی‌نیانوس یکم (Justinian I) رونق پیدا کرد. علاوه بر استفاده‌ی فراوان از موزاییک در داخل ساختمان، گنبدهای بزرگ و مرتفع از دیگر ویژگی‌های بارز سبک بیزانسی به حساب می‌آمد که تکنیک‌های مهندسی قرن ۶ میلادی، زمینه را برای ساخت این نوع گنبدها به وجود آورده بود. معماری بیزانسی توانست در دوران امپراطور یوستی‌نیانوس به سبک غالب بخش شرقی امپراطوری روم تبدیل شود؛ اما تأثیرات آن تا قرن‌ها بعد، یعنی از سال ۳۳۰ تا زمان سقوط کُنستانتینوپول (قسطنطنیه) در سال ۱۴۵۳ میلادی ادامه داشت و حتی امروزه هنوز هم از این سبک برای ساخت بعضی از کلیساها استفاده می‌کنند.
در واقع بیشتر ساختمان‌هایی که ما سبک معماری بیزانس را به آن‌ها نسبت می‌دهیم، مذهبی و مربوط به کلیسا هستند.

ساختمان‌های اصلی بیزانسی، مربع شکل هستند و یک پلان مرکزی را در برمی‌گیرند. این بناها را به جای پیروی از صلیب لاتین کلیساهای گوتیک، به شکل صلیب یونانی می‌ساختند. کلیساهای اولیه‌ی بیزانس معمولاً یک گنبد مرکزی اصلی و بلند داشتند که بر روی ستون‌های نیمه گنبد شکل یا همان بخش سه‌گوش زیر گنبد قرار می‌گرفتند. معماری بیزانسی، جزئیات شیوه‌های معماری یونانی، رومی، غربی و خاورمیانه‌ای را با یکدیگر ترکیب می‌کرد و توانسته بود معماری ارتدکس را نیز تحت تأثیر قرار دهد. معماران این سبک به جای ستون‌بندی‌های کلاسیک، ستون‌هایی را ترجیح می‌دادند که زیرطاقی‌های دکوری داشته و از طرح‌های خاورمیانه الهام گرفته شده باشند. البته بیزانسی‌ها از شیوه‌های ستون‌بندی کلاسیک کمک می‌گرفتند اما الگوی آن‌ها بی‌قاعده‌تر و متنوع‌تر بود. یکی از دلایل آن شاید به این خاطر باشد که از ساختمان‌های غیرمسیحی قدیمی برای تهیه‌ی سنگ‌های متنوع به منظور ساخت بناهای جدید استفاده می‌شد. در واقع تأکید بر روی کاربرد و ترجیح آن به شکل ظاهری از جمله ویژگی‌های بارز معماری بیزانسی به حساب می‌آمد.
در این دوره نسبت به نمای بیرونی، توجه بیشتری به نمای داخلی ساختمان‌ها می‌شد. پنجره‌های بلند نورگیر در این سبک رواج پیدا کردند که نور طبیعی به کمک آن‌ها به داخل ساختمان می‌تابید و تهویه‌ی هوا نیز بهتر انجام می‌شد.

 

[Nstrn_jz]

نمونه‌های معماری بیزانس:

باسیلیکای سان ویتاله، ایتالیا
موزه ایاصوفیه، ترکیه
باسیلیکای سنت آپولیناره نوو، ایتالیا
هیپودروم قسطنطنیه، ترکیه
ایا ایرینی، ترکیه
هوسیوس لوکاس، یونان
صومعه دفنی، یونان
کلیسای سنت کاترین، یونان