آموزش رازهایی درمورد هنر گویندگی

[Miss Nili]

رازهایی درباره‎ هنر گویندگی​

گویندگی، مهارتی پرکاربرد و ارزشمند است. وقتی می‌‎گوییم پرکاربرد، منظورمان این است که این هنر و استعداد در هرجایی به کارمان می‎آید؛ مثلاً شما می‎خواهید قصه‌ای در جمع تعریف کنید یا شعری را در کلاس با صدای بلند بخوانید؛ برای روخوانی درست وماهرانه‎ی یک متن، لازم است با محتوای مورد نظر، مأنوس باشید و بتوانید بر نکاتی که لازم است تأکید بیشتری کنید و از بعضی موارد نیز عبور کنید. به‎کارگیری اصول فن بیان و گویندگی، باعث جلب توجه مخاطب می‎شود. جنس صدای فردی که با این فنون آشنایی کامل داشته باشد از حالتی سرد و خش‎دار، تبدیل به حالتی گرم و دلنشین می‎شود. برای اینکه بدانید چگونه فن بیان و گویندگی خود را تقویت کنید، پست امروز گوینده را تا انتها دنبال کنید.

 

[Miss Nili]

۱. به روخوانی متن و توجه همزمان به مخاطب( پشت میکروفن یا در جمع ) عادت کنید​

این فن و تکنیک در زمانی‌ که باید متن یا شعری را از رو بخوانید، بسیار مهم است. البته حفظ کردن متن هم، فکر خوبی است؛ امّا باید هر از گاهی به متن نگاه کنید تا از درست بودن آنچه می‌گویید، اطمینان حاصل نمایید. زمانی‎که قرار است متنی را بخوانید، بهتر است آن را چند بار تمرین کنید تا با نحوه‎ی چینش، جملات و عبارات آشنا شوید. بدیهی است در صورتی‎که به متن دست‎نویس کاملاً تسلط داشته باشید، می‌توانید درحین روخوانی به مخاطبان نگاه کرده و با آنها ارتباط چشمی برقرار کنید. اگر به صورت اتفاقی شما را مسئول روخوانی متنی در جمع قرار دادند و با آن متن آشنایی چندانی نداشتید؛ پیش از روخوانی، چند ثانیه‎ای را صرف مطالعه‎ی کلیت موضوع کنید؛ سپس با آرامش و طمأنینه شروع به روخوانی کنید. به یاد داشته باشید، حتی اگر کمی کندتر از حد معمول متن را روخوانی کنید، بهتر از آن است که دائماً به‎خاطر روخوانیِ سریع متن تپق بزنید.

 

[Miss Nili]

۲. تُن، آهنگ و لحن صدای خود را بررسی کنید​

اگر می‌خواهید فن بیان و گویندگی را به‌خوبی در کلام خود رعایت کنید، باید بتوانید ریتم، لحن و تُن صدای‌تان را تحت کنترل داشته باشید. اگر فقط با لحنی یکنواخت صحبت کنید، مخاطبان خود را خسته می‌کنید. هر چقدر هم که محتوای کلام شما جالب باشد، باز هم تفاوتی نخواهد کرد و مخاطبان با شما همراه نخواهند شد. یک گوینده‎ی هوشمند، کسی است که لحن خاص و مربوط به هر متن را بداند. قطعاً شیوه‎ی بیان یک داستان حماسی با روخوانی از شعری طنز، متفاوت است. لحن شما باید با موضوع داستان یا شعری که می‎خوانید، تناسب داشته باشد. در حین روخوانی یک متن، باید سرعت بیان خود را تحت کنترل در آورید. طبیعتاً سرعت شما باید کمتر از زمانی باشد که در یک مکالمه‌ی عادی گفت‌و‌گو می‌کنید. شمرده صحبت کردن باعث می‌شود تا مخاطب را با خود همراه سازید و به او اجازه بدهید که درک بهتری از مضمون حرف‌هایتان پیدا کند. درهنگام سخنرانی، بهتر است که با خود آب به همراه داشته باشید و پس از گذشت مدتی، گلویی تازه کنید. با این کار از سرعت‌تان هم کاسته خواهد شد. در گویندگی، باید صدایی رسا و واضح داشته باشید؛ امّا این بدان معنی نیست که باید فریاد بکشید!!!هنگام شروع نفسی عمیق بکشید و سپس به روخوانی متن بپردازید.

 

[Miss Nili]

4. قسمت‎های مؤکد در متن را به یاد داشته باشید​

اگر می‌خواهید مطمئن باشید که مخاطب مهم‌ترین بخش‌های کلام‌تان را درک می‌کند، باید از صدای خود کمک بگیرد و تأکیدهای لازم را با صدای‌ خود برجسته کنید. برای تأکید روی قسمت‌های مهم متن، می‌توانید اندکی صدای‌تان را بالا ببرید. این روش برای تحریک مخاطب بسیار مناسب است. مثلاً: اگر داستان رستم و سهراب را تعریف می‌کنید، هنگام برملا شدن قضیه پدر و فرزندی باید تأکید بیشتری به خرج دهید.
شعرخوانی نیز قلق‌های مخصوص به خود را دارد. شما باید با توجه به درک و دریافتی که درباره‎ی معنای هر مصرع دارید، از تأکید و آکسان‎گذاری مناسب استفاده کنید.

 

[Miss Nili]

5. از سکوت و مکث برای تأمل یا برانگیختن واکنش مخاطب استفاده کنید​

در گویندگی، باید سرعتی متعادل در بازگویی کلمات داشته باشید. تعریف کردن داستان، خواندن شعر و… مانند شرکت در مسابقه نیست و قرار نیست اگر با سرعت هرچه تمام‎تر یک مطلب را به پایان برسانید، برند‎ه شوید. در گویندگی ، اصل مهم “تفهیم مطلب” است و نه سرعت بالا در روخوانی متن!!! با این کار مخاطب به شما گوش نخواهد کرد و درکی از آنچه می‌گویید نخواهد داشت.

هنگام اتمام داستانی عاطفی یا خنده‌دار، کمی مکث کنید تا به مخاطب اجازه‌ی ابراز واکنش یا تفکر بدهید. از نقاط مهم صحبت خود، بدون ایجاد وقفه نگذرید. مثلاً: اگر درباره موضوع خنده‌داری صحبت می‌کنید، در نقاط حساس داستان کمی صبر کنید تا هم مخاطب واکنش نشان بدهد و هم منتظر این باشد که در ادامه، این نقطه‌ی حساس به کجا رهسپار خواهد شد.
علائم نوشتاری، کمک شایانی در ایجاد مکث‌های به‌موقع می‌کنند. مثلاً در متن و شعری که می‌خوانید وجود ویرگول یا کاما، باعث می‌شود تا به‌موقع متوقف شوید.