تاکید چیست ؟
این واژه در لغت به معنای استوار کردن است.در گذشته به معنای استوار کردن یک عهد یا یک قول محکم دادن به کار میرفته است.
در فن بیان نیز تقریبا به همین معناست:
محکم ادا کردن یک کلمه یا قسمتی از یک کلمه
مکث بعد از ادای یک کلمه نیز مانند محکم ادا کردن کلمه یکی از راه های تاکید است.
چرا تاکید کنیم؟
کلماتی در جمله هستند که اهمیت بیشتری نسبت به سایر کلمات دارند.این کلمات باید محکمتر ادا شوند تا توجه شنونده را به سمت خود جذب کنند.
تاکید، یکی از عناصر اصلی در موسیقی کلام ما نیز هست.
تاکید یا آکسان در موسیقی به همراه ملودی و ریتم، ساختار اصلی یک آهنگ را میسازند.
بنابراین هم برای بهتر بیان کردن معانی و هم برای زیباتر بیان کردن آنها نیاز به استفاده از تاکیدها داریم.
روش تاکید کردن
برای آموختن این تکنیک باید تمرین کنیم.باید روی تاکیداتی که هنگام سخن گفتن انجام میدهیم فکر کنیم.
سعی کنید هر جمله ای که میگویید حواستان به این باشد که ناخودآگاه روی چه کلمه ای تاکید میکنید؟
پس از آن سعی کنید که روی کلمات دیگری از همان جمله نیز تاکید کنید.
با این کار متوجه خواهید شد که معنای جمله با محکم ادا کردن کلمات مختلف، متفاوت میشود.
مثال : بخشش لازم نیست اعدامش کنید
در مثال بالا اگر روی کلمه بخشش تاکید کنیم یعنی فرمان بخشیدن صادر کرده ایم.
امتحان کنید. جمله را بخوانید و کلمه بخشش را محکم ادا و پس از آن کمی مکث کنید و جمله را ادامه دهید.
بار دیگر بخشش را روان و بدون هیچ مکثی بخوانید و رد شوید اما عبارت اعدامش کنید را محکم تر ادا کنید.
اینگونه فرمان اعدام او را صادر کرده اید.
تاکید کردن روی کلمات متفاوت از یک جمله میتواند میتواند معنای جمله را از این رو به آن رو کند.
جالب است بدانید تاکید روی حروف مختلف از یک کلمه نیز میتواند لهجه شما را از این رو به آن رو کند.
به همین خاطر است که در زبان انگلیسی تاکید را اکسنت که معنای لهجه نیز میدهد ترجمه میکنند.
خب تا اینجا با اهمیت تاکیدکردن در فن بیان آشنا شدیم.
بعد از این چند تمرین عملی برای کسب این مهارت در اینجا می آوریم:
تمرین تاکید گزاری
برای شروع باید یک متن را برداشته و یک جمله از آن را انتخاب کنیم و بخوانیم.برای مثال متن زیر را بخوانید و هر بار روی یکی از کلمات آن تاکید کنید.
در شعر بالا بیش از 10 بار شعر را بخوانید و هر بار به ترتیب روی کلمه “ما” ، “ز” ، “یاران” ، “چشم” ، “یاری” ، ” داشتیم” ، ” خود” ، “غلط” ، ” بود” ، “آنچه” ، “ما” ، “پنداشتیم”تاکید کنید.
همانگونه که گفته شد برای تاکیدکردن روی کلمات فوق میتواند کلمات را محکم تر و با فشار نفس بیشتر بخوانید.
همچنین میتواند بعد از کلمه مورد نظر مکثی معنی دار کنید و یا کلمه مورد تاکید را با صدای بلندتر بخوانید.
نوبت به هر کلمه که رسید معنایی که با تاکید روی آن ایجاد میشود را مد نظر داشته باشید.
بعد از اتمام تمرین به انتخاب خودتان 2 یا 3 کلمه که بهترین معنا را ایجاد کردند انتخاب کنید و شعر را بخوانید.
در این خوانش روی هر 2 یا 3 کلمه انتخابی تاکید کنید.
سعی کنید بین تاکیدات خود یک نسبت مشخص به وجود بیاورید تا زیباتر هم بشوند.
تاکید ها مانند ضرب قوی در موسیقی هستند. این ضرب های قوی ساختار ریتم جمله را تعیین میکنند.
تاکید از ریتم جدا نیست و اگر کسی بخواهد تاکیدکردن یا آکسان گزاری را به خوبی بیاموزد دیر یا زود با موضوع ریتم روبرو خواهد شد.
برقراری ارتباط بین ریتم و آکسان مرحله بعدی است.
باید بدانید که تمام فنون فن بیان به هم مرتبط هستند.
اگر هم در آموزش ها این فنون از هم جدا میشوند برای فهم بهتر مطلب است.
بنابراین از شما دعوت میکنیم مبحث تمپو (سرعت) یا همان ریتم بیان را نیز مطالعه بفرمایید.
تاکید روی سیلاب ها
منظور از سیلاب یک بخش است.برای مثال کلمه یاران دو بخش یا دو سیلاب دارد. “یا” + “ران”
در مرحله دوم تمرین باید روی هر سیلاب تاکید کنید.
برای این منظور همان شعر بالا را بخوانید ولی این بار سعی کنید بفهمید که اگر روی بخشهای مختلف یک کلمه تاکید کنید چه اتفادقی می افتد؟
حتما متوجه خواهید شد که آهنگ کلام شما متفاوت خواهد شد.
بنابراین:
با تغییر تاکید یا آکسان، معنی ، ریتم و آهنگ کلام تغییر میکند.
تا اینجا یه این نکته پی بردیم که تاکید یکی از عناصر مهم در فن بیان است.
آنقدر مهم که همراه با چند عامل مهم دیگر ساختار اصلی بیان ما را تشکیل میدهد.
بنابراین لازم است تا به خوبی با زوایای مختلف آن آشنا شویم.
تنها راه برای رسیدن به این هدف تمرین و کسب تجربه است.
تا اینجا دو تمرین یاد گرفتیم:
- تمرین تاکیدگزاری روی کلمات مختلف یک جمله
- تمرین تاکیدگزاری روی حروف مختلف یک کلمه
هر روز باید مدت 5 الی 10 دقیقه از تمرین فن بیان خود را به این تمرینات اختصاص دهید.
مهم این است که شما تاکیدکردن را بیاموزید.
بنابراین لازم است هر روز روی تمرین تاکیدکردن تمرکز کنید تا به خوبی با زوایای آن آشنا شوید
تاکید یا آکسان روز به روز بهتر میشود
با تمرین هر روز بیش از گذشته حتی بی آنکه خود بدانید پیشرفت خواهید کرد.بنابراین هیچگاه از انجام تمرینات نا امید نشوید.
با پشتکار هر روز مقداری از تمرینات فن بیان خود را به تمرین تاکیدگزاری اختصاص دهید.
و مطمئن باشید موفق خواهید شد.
نام موضوع : تاکید در کلام و فن بیان
دسته : آموزش گویندگی
