این اختلال جدی ترین اختلال تیک می باشد. این اختلال با تیک های مرکب، ادای کلمات زشت و م×س×ت×ه×ج×ن، پژواک کلمات، مشخص می شود. به عنوان نمونه، اختلال از اوایل دوره کودکی با تیک های حرکتی و گذرا ساده همانند پلک زدن و تکان های سر، آغاز می شود. هر چند ممکن است این تیک ها به صورت گذرا پدید آمده و خاموش شوند، ولی سرانجام دائمی می شوند و اثر هایی بر روی کودک و خانواده او ایجاد می کنند.
در این اختلال تیک های آوایی به طور متوسط 1 الی 3 سال بعد از آغاز نشانه های حرکتی شروع می شوند و معمولا ویژگی های ساده ای دارند همانند صاف کردن گلو و ناله، معمولا نشانه های آوایی پیچیده تر دیگری چون تغییرات چشمگیر و ناگهانی در آهنگ، درجه و حجم صدا در موارد کمی اتفاق می افتند.
تیک های حرکتی و آوایی میزان و حد تناوب آنها از تیک های بدون توقف که معمولا غیر قابل شمارش هستند تا تیک هایی نادر که فقط چند دفعه در هفته اتفاق می افتند، متغیراند. تیک های مزمن ممکن است به تنهایی یا در ترکیب هایی از تیک های حرکتی و صوتی که مستلزم گروه هایی متعدد از عضله ها هستند، رخ دهند.
قدرت و درجه تیک های صوتی نیز می توانند به طور فاحشی از رفتارهای پیش پا افتاده همچون بالا کشیدن جزئی شانه ها یا صاف کردن گلو تا تظاهرات شدید همچون پرتاب بازو و عوعوی شدید که خسته کننده و وحشت انگیز هستند، متغیر باشد. شایع ترین علامت وابسته به اختلال توره، وسواس فکری عملی است.
بیش فعالی توأم با کمبود توجه، تکانشی بودن نیز در کودکان مبتلا شایع است و نارضایتی اجتماعی، شرم، کمرویی با خلق افسرده در میان آنها وجود دارد، عملکرد اجتماعی، تحصیلی افراد مبتلا ممکن است با توجه به شدت اختلال آنها و همچنین کناره جویی دیگران از آن از یک طرف و اضطراب خود فرد مبتلا از قرار گرفتن در موقعیت های جمعی از طرف دیگر، آسیب پذیر شود.
میزان همگامی در ابتلا به این اختلال توره در دو قلو های یک تخمکی بیش از 50 در صد است در حالی که این میزان در دو قلو های دو تخمکی نزدیک 10 در صد است ( پراین و دیگران،1986 ). اگر دو قلو هایی با اختلال تیک حرکتی مزمن در این گروه قرار گیرند این رقم ها برای دو قلو های یک تخمکی 70 درصد، برای دو قلو های دو تخمکی به 30 درصد افزایش می یابد.
این اختلاف چشمگیر در همگامی جفت های یک و دو تخمکی نشان دهنده نقش پر اهمیت عوامل ژنتیک در علت شناسی توره است. در عین حال، این رقم ها نشان می دهند که عوامل غیر ژنتیک در ماهیت و شدت این اختلال نقشی با اهمیت و اساسی دارند.
محیطی: مشاهده کردن حرکت سر و دست و یا صدا در فرد دیگر که فرد مبتلا به اختلال تیک، حرکت یا صدای مشابهی را بروز دهد، که دیگران اشتباهاً آن را هدفمند تصور می کنند. وقتی فرد با صاحبان قدرت تعامل می کند(مثل معلمان، سرپرستان، پلیس) این می تواند خیلی مشکل ساز باشد.
هر چند خطرهای بلند مدت و کوتاه مدت استفاده از این داروها موجب می شود متخصصان بالینی، از این داروها فقط در موارد جدی استفاده کنند، تقریباً 70 درصد از بیماران مبتلا به اختلال توره یا به داروهای هالوپریدول و یا به پیموزاید، پاسخ مساعدی می دهند و به طور متوسط بعد از مصرف، 70 تا 80 درصد علائم کاسته می شود.
داروهای دیگری به نام کلونیدن که یک اگونیست گیرنده آلفا ست تقریباً 25 درصد از فرکانس تیک می کاهد. علی رغم این بهبودی ها، پیامدی شدیدی چون تونوس، بی قراری حرکتی، حرکتی، اختلال شناختی و اضافه وزن، خواب آلودگی و افت فشار خون و نظایر آنها عوامل محدود کننده ای در استفاده از این دارو ها هستند.
در این اختلال تیک های آوایی به طور متوسط 1 الی 3 سال بعد از آغاز نشانه های حرکتی شروع می شوند و معمولا ویژگی های ساده ای دارند همانند صاف کردن گلو و ناله، معمولا نشانه های آوایی پیچیده تر دیگری چون تغییرات چشمگیر و ناگهانی در آهنگ، درجه و حجم صدا در موارد کمی اتفاق می افتند.
تیک های حرکتی و آوایی میزان و حد تناوب آنها از تیک های بدون توقف که معمولا غیر قابل شمارش هستند تا تیک هایی نادر که فقط چند دفعه در هفته اتفاق می افتند، متغیراند. تیک های مزمن ممکن است به تنهایی یا در ترکیب هایی از تیک های حرکتی و صوتی که مستلزم گروه هایی متعدد از عضله ها هستند، رخ دهند.
قدرت و درجه تیک های صوتی نیز می توانند به طور فاحشی از رفتارهای پیش پا افتاده همچون بالا کشیدن جزئی شانه ها یا صاف کردن گلو تا تظاهرات شدید همچون پرتاب بازو و عوعوی شدید که خسته کننده و وحشت انگیز هستند، متغیر باشد. شایع ترین علامت وابسته به اختلال توره، وسواس فکری عملی است.
بیش فعالی توأم با کمبود توجه، تکانشی بودن نیز در کودکان مبتلا شایع است و نارضایتی اجتماعی، شرم، کمرویی با خلق افسرده در میان آنها وجود دارد، عملکرد اجتماعی، تحصیلی افراد مبتلا ممکن است با توجه به شدت اختلال آنها و همچنین کناره جویی دیگران از آن از یک طرف و اضطراب خود فرد مبتلا از قرار گرفتن در موقعیت های جمعی از طرف دیگر، آسیب پذیر شود.
علائم اختلال توره
توسط ژیل دولاتوره مطرح شد. این اختلال در سال های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این اختلال ممکن است زودتر از دو سالگی آغاز شده و باعث مشکلات کارکردی و اجتماعی معنی دار برای کودک گردد. مهمترین ویژگی اختلال، وجود تیک های حرکتی چند گانه همراه با یک یا بیش از یک تیک صوتی است. این تیک ها ممکن است به طور همزمان یا طی دوره های مختلفی از بیماری ظاهر شوند.ملاک های تشخیصی اختلال توره
- تیک های حرکتی متعدد و یک یا چند تیک آوایی، زمانی در طول اختلال - اما نه لزوما همزمان - وجود داشته باشد. (تیک حرکتی یا آوایی ناگهانی، سریع، عود کننده یا موزون و کلیشه ای است).
- تیک در ضمن روز بارها (معمولا به صورت دوره ای) تقریبا هر روز یا متناوباً در طول دوره ای بیش از یک سال، که ضمن آن فاصله های بدون تیک بیش از سه ماه متوالی وجود نداشته است، روی دهد.
- اختلال موجب ناراحتی مشخص یا تخریب قابل ملاحظه در عملکرد اجتماعی، شغلی یا سایر زمینه های مهم گردد.
- سن شروع قبل از 18 سالگی.
- اختلال ناشی از تأثیر فیزیولوژیک یک ماده (مثل محرک ها) یا یک اختلال طبی کلی، مثل بیماری هانتینگتون یا التهاب مغزی پس از عفونت ویروسی نیست.
میزان شیوع اختلال توره
به گزارشDSM IV اختلال توره تقریبا در هر 4 یا 5 نفر از 10000 نفر نمود می یابد و نسبت ابتلای مرد به زن 2 تا 3 بر یک است. سن شروع اختلال توره از 2 سالگی و معمولا در دوران کودکی و قبل از 18 سالگی است .جزء حرکتی اختلال معمولا تا 7 سالگی و جنبه صوتی آن تا 11 سالگی نمود می یابند.دلایل اختلال توره
دلایل ژنتیک یا عصب شناختی در توجیه علت این اختلال، نقش قویتری دارند و عوامل روانی در تشدید یا تخفیف آن مطرح می شوند. بررسی دوقلو ها و مطالعات خانوادگی نشان داده اند که عوامل ژنتیک در انتقال این اختلال نقش مؤثری دارند (پل و لکمن،1988).میزان همگامی در ابتلا به این اختلال توره در دو قلو های یک تخمکی بیش از 50 در صد است در حالی که این میزان در دو قلو های دو تخمکی نزدیک 10 در صد است ( پراین و دیگران،1986 ). اگر دو قلو هایی با اختلال تیک حرکتی مزمن در این گروه قرار گیرند این رقم ها برای دو قلو های یک تخمکی 70 درصد، برای دو قلو های دو تخمکی به 30 درصد افزایش می یابد.
این اختلاف چشمگیر در همگامی جفت های یک و دو تخمکی نشان دهنده نقش پر اهمیت عوامل ژنتیک در علت شناسی توره است. در عین حال، این رقم ها نشان می دهند که عوامل غیر ژنتیک در ماهیت و شدت این اختلال نقشی با اهمیت و اساسی دارند.
عوامل خطر اختلال توره
خلق و خوی: تیک ها با اضطراب، برانگیختگی، و خستگی بدتر می شوند و هنگام فعالیت های آرام و متمرکز، بهتر هستند. افراد هنگامی که مشغول انجام دادن تکالیف درسی یا کارهایی در خانه هستند در مقایسه با زمانیکه در خانه بعد از مدرسه یا هنگام شب استراحت می کنند، تیک های کمتری دارند. رویدادهای استرس زا و تحریک کننده (مثل امتحان دادن، شرکت کردن در فعالیت های تحریک کننده) اغلب تیک ها را بدتر می کنند.محیطی: مشاهده کردن حرکت سر و دست و یا صدا در فرد دیگر که فرد مبتلا به اختلال تیک، حرکت یا صدای مشابهی را بروز دهد، که دیگران اشتباهاً آن را هدفمند تصور می کنند. وقتی فرد با صاحبان قدرت تعامل می کند(مثل معلمان، سرپرستان، پلیس) این می تواند خیلی مشکل ساز باشد.
درمان اختلال توره
با ایجاد اختلال در عملکرد های اجتماعی، تحصیلی و شغلی لازم است ابتدا به همراه اقدامات آموزشی و حمایتی که موجب تغییر شکل نگرش ها و انتظارات منفی می شوند، روشهای رفتاری و زمینه عادت زدایی امتحان شوند. بعد به صورت توأم، دارو درمانی آغاز گردند.هر چند خطرهای بلند مدت و کوتاه مدت استفاده از این داروها موجب می شود متخصصان بالینی، از این داروها فقط در موارد جدی استفاده کنند، تقریباً 70 درصد از بیماران مبتلا به اختلال توره یا به داروهای هالوپریدول و یا به پیموزاید، پاسخ مساعدی می دهند و به طور متوسط بعد از مصرف، 70 تا 80 درصد علائم کاسته می شود.
داروهای دیگری به نام کلونیدن که یک اگونیست گیرنده آلفا ست تقریباً 25 درصد از فرکانس تیک می کاهد. علی رغم این بهبودی ها، پیامدی شدیدی چون تونوس، بی قراری حرکتی، حرکتی، اختلال شناختی و اضافه وزن، خواب آلودگی و افت فشار خون و نظایر آنها عوامل محدود کننده ای در استفاده از این دارو ها هستند.
منبع: جامعه سلامت
آخرین ویرایش توسط مدیر:
نام موضوع : اختلال توره (اختلال تیک)
دسته : روانشناسی اجتماعی
